روکش دندان و دلایل نیاز به آنها – قسمت اول 

دندان ها در اثر عدم رعایت بهداشت مناسب دهان و دندان و تغذیه نادرست، در معرض پوسیدگی قرار می گیرند. چنانچه برای درمان این پوسیدگی ها زود اقدام نماییم و آنها را ترمیم کنیم، نیاز به تداخل و دستکاری چندانی از طرف دندانپزشک نخواهند داشت و به راحتی ترمیم می شوند.

اما گاهی پوسیدگی ها چنان پیشرفت می کنند که بخش زیادی از نسج دندان از بین می  رود و ساختمان دندان تا حد زیادی تخریب می شود. گاهی اوقات نیز ضربه هایی ( Trauma ) که به دندان می خورند باعث می شوند که دندان بشکند.

اگر شکستگی دندان کوچک باشد می توان آن را به کمک مواد پرکردنی ترمیم کرد، اما در شکستگی های بزرگ، دندان باید به کمک روکش  دندان از تخریب بیشتر محافظت شود.

روکش دندان (Dental Crowns)

روکش، از روش‌های بازسازی دندان است که نوعی ترمیم غیرمستقیم دندان به حساب می‌آید، یعنی دندانپزشک پس از تراش و آماده سازی دندان از آن قالب گیری می کند و قالب را جهت ساخت روکش به لابراتوار می فرستد و سپس آن را روی دندان می چسباند.

یکی از دلایل عمده ای که دندان نیاز به روکش پیدا می کند، زمانی است که دندان تحت درمان عصب کشی ( روت کانال ) قرار می گیرد. مطالعات مختلف نشان داده اند که عدم قرار دادن روکش در دندان های خلفی  (Molar) عصب کشی  شده، خطر شکستن دندان را تا شش برابر افزایش می  دهد.

در صورت بروز این شکستگی ها بسته به نوع و جهت خط شکستگی، ممکن است دندان غیر قابل نگهداری شود و دندانپزشک مجبور به کشیدن دندان گردد. به هر حال، قضاوت و تشخیص دندانپزشک در روکش‌گذاری دندان پس از درمان ریشه، نقش اصلی را دارد.

از سایر دلایل نیاز دندان ها به روکش، وجود ترمیم های بسیار بزرگ در میان نسج دندانی بسیار نازک و شکننده یا وجود ترک های ریز در اطراف پرکردگی می باشد.

در این موارد بنا به تشخیص دندانپزشک و به منظور حفاظت از یکپارچگی ساختار نسج دندان، ساخت روکش توصیه می شود.

گاهی اوقات لازم است روکش بر روی دندانی قرار بگیرد که تاج آن به دلیل تخریب کاملا از بین رفته است و نسج سالم و محکمی برای قرار دادن کراون وجود ندارد. این دندان ها معمولا درمان ریشه می شوند و سپس قسمتی از پرکردگی داخل کانال خالی شده و میله ای به نام پست (Post) داخل آن قرار می گیرد که این میله باعث گیر کردن روکش به دندان خواهد شد.

در قسمت بالای این میله نیز قسمتی به نام هسته (Core) شبیه تاج دندان بازسازی می شود و سپس پست و هسته به دندان چسبانده می  شوند و مراحل بعدی ساخت روکش مانند دندان عادی ادامه پیدا می کند.

ظاهر دندان هایی که بد شکل هستند، مثل دندان های میخی شکل یا دندان هایی که اندازه های کوچک تر یا نامتناسب تری با دندان  های دیگر دارند یا دارای بد رنگی مادرزادی یا اکتسابی هستند، به کمک روکش قابل اصلاح است.

برای برخی افراد نیز که به دنبال لبخندی زیباتر و دندان هایی روشن تر هستند، روکش دندان های جلو که گاهی ممکن است 6 تا 12 دندان را در بر گیرد، می تواند به این امر کمک نماید.

در این موارد دندانپزشک معمولا قبل از تراش دندان ها به کمک قالب گیری، عکاسی و روش های دیجیتال، طرح و فرم دندان ها را متناسب با فرم لب، صورت و لبخند بیمار طراحی می کند و بر اساس آن اقدام به تراش و تهیه روکش های دندانی می نماید.

در شماره آینده به بررسی انواع مختلف روکش ها و کاربرد آنها می پردازیم.