کم خونی چیست؟ 

کم خونی به دلیل کمبود هموگلوبین در خون است که کمتر از حد طبیعی است یا به دلیل سطح کمتر از حد طبیعی گلبول های قرمز در خون.

هموگلوبین به حمل اکسیژن در خون کمک می کند. بنابراین کمبود هموگلوبین باعث کمبود حیات و اکسیژن رسانی به اندام های حیاتی می شود.

انواع کم خونی

دلایل مختلفی برای کم خونی وجود دارد. ممکن است به این دلیل باشد:

• کاهش تولید RBC در خون
• افزایش از دست دادن خون یا
• تخریب بیش از حد گلبولهای قرمز

علل کم خونی

کم خونی بیشتر به دلیل مشکلات تغذیه ای رخ می دهد. این شامل کمبود آهن در رژیم غذایی است.

کمبود آهن شایع ترین شکل کم خونی است.

در ایالات متحده 7٪ از کودکان نوپا در سنین 1 تا 2 سال و 9-16٪ از زنان در حال قاعدگی از کمبود آهن رنج می برند.

کشورهای فقیرتر 30 تا 70 درصد مردم کم خونی فقر آهن دارند.

آهن و کم خونی

از آنجایی که آهن برای ساخت هموگلوبین در بدن لازم است، کمبود آن می تواند منجر به کم خونی شود.

آهن در گوشت، میوه‌های خشک و برخی سبزیجات یافت می‌شود.

کمبود آهن ممکن است به دلیل خونریزی به خصوص در زخم معده یا داخل روده باشد.

زنان قبل از یائسگی معمولاً از کم خونی فقر آهن به دلیل پریودهای سنگین و افزایش تقاضا در دوران بارداری رنج می برند.

ویتامین ها و کم خونی

ویتامین‌های خاصی مانند ویتامین B12 و اسید فولیک یا فولات نیز در تولید طبیعی ضروری هستند. RBC در خون کمبود رژیم غذایی آنها ممکن است منجر به کم خونی شود.

هم کمبود ویتامین B12 و هم کمبود فولات شایع تر است. در افراد مسن، حدود 1 نفر از هر 10 نفر بالای 75 سال را تحت تاثیر قرار می دهد.

یک بیماری ارثی به نام کم خونی پرنیشیوز وجود دارد که در آن بیماران استفاده از ویتامین B 12 در رژیم غذایی برای تولید گلبول های قرمز سالم را دشوار می دانند. این یک بیماری نادر است و از هر 10000 نفر در شمال اروپا 1 نفر را تحت تاثیر قرار می دهد.

سایر علل کم خونی

افزایش از دست دادن خون به دلیل جراحی یا ضربه شدید ممکن است منجر به کم خونی شود.

تخریب بیش از حد گلبول های قرمز ممکن است به دلیل شرایط خاصی به نام کم خونی های همولیتیک رخ دهد. اینها اغلب ارثی هستند و شامل کم خونی داسی شکل، تالاسمی و غیره می شوند.

کم خونی همچنین می تواند در عفونت های شدید، سرطان ها و به دلیل قرار گرفتن در معرض دارو یا سم رخ دهد.

به عنوان مثال، گلبول های قرمز در مغز استخوان ساخته می شوند. اگر سرطان در مغز مغز وجود داشته باشد، کمبود گلبول های قرمز خوب به وجود می آید. این کم خونی آپلاستیک نامیده می شود و ممکن است با سرطان های خون مانند لوسمی نیز رخ دهد.

علائم کم خونی

افراد مبتلا به کم خونی خفیف ممکن است علائمی نداشته باشند یا فقط علائم خفیف داشته باشند.

افراد مبتلا به کم خونی شدید ممکن است علائم شدیدتری داشته باشند که ممکن است تهدید کننده زندگی باشد.

شایع ترین علائم کم خونی، به ویژه کم خونی فقر آهن، کمبود انرژی و خستگی است. کم خونی شدید ممکن است منجر به تنگی نفس، رنگ پریدگی، خشکی ناخن، تپش قلب و غیره شود.

کودکان مبتلا به کم خونی، مانند بزرگسالان، ممکن است رنگ پریده، خسته و تنگی نفس به نظر برسند. آنها ممکن است تسلیم خوردن مواد غیرخوراکی نامناسب مانند گل، گچ و غیره شوند. این را پیکا می نامند.

کم خونی در کودکان ممکن است منجر به مشکلات رفتاری و رشد عقلانی شود.

اگر کم خونی شدید مدیریت نشود، می تواند به چندین عارضه منجر شود. کم خونی ایمنی را کاهش می دهد و می تواند بیمار را مستعد ابتلا به بیماری و عفونت کند.

موارد شدید ممکن است منجر به تپش قلب و حتی نارسایی قلبی شود. این نارسایی زمانی رخ می‌دهد که قلب به طور موثر خون را در بدن پمپاژ نکند.

زنان باردار در معرض خطر بیشتری از عوارض قبل و بعد از تولد هستند.

درمان کم خونی

درمان بستگی به علت کم خونی دارد. اگر کم خونی به دلیل کمبود آهن باشد، ممکن است غذای غنی از آهن یا مکمل های آهن مصرف شود.

اما اگر علت کم خونی عمیق تر است مانند خونریزی داخلی یا سرطان، باید قبل از درمان علت را بررسی کرد.

وقتی کم خونی شدیدتر باشد، ممکن است تزریق خون تجویز شود.