معایب و مزایای انواع ریتینر یا تثبیت کننده ارتودنسی 

هنگامی که میخواهید ریتینر یا تثبیت کننده ارتودنسی بگذارید تا دستاوردهای درمان ارتودنسی تان را حفظ کنید، با چند گزینه مواجه میشوید. ریتینر انواع مختلف دارد که ممکن است بتوانید بین آنها انتخاب کنید و یا ممکن است متخصص ارتودنسی نوع خاصی از آن را برای شما بهتر بداند و همان را برایتان تجویز کند.

در هر صورت انواع تثبیت کننده ارتودنسی قرار است یک کار را انجام بدهند: نگه داشتن دندانها در موقعیت کنونی و عدم اجازه حرکت به آنها. برای این منظور ممکن است از نوع ثابت یا غیر ثابت (متحرک) تثبیت کننده استفاده شود. در اینجا به مزیتها و معایب هر یک، میپردازیم.

تثبیت کننده ارتودنسی ثابت

تثبیت کننده ثابت در واقع یک سیم است که به سطح زبانی (لینگوال ) دندانها چسبانده میشود. منظور از سطح زبانی، آن ضلعی از دندان است که رو به زبان قرار دارد. در مورد دندانهای جلویی، سطح زبانی همان سطح پشتی دندان میشود. تثبیت کننده ثابت از استیل ساخته میشود.

دکتر ارتودنسی، سیم را به چسب مخصوصی آغشته میکند و آن را به سطح پشت دندانها که در معرض دید قرار ندارد، میچسباند. گاهی سیم به همه دندانهای جلویی چسبانده میشود و گاهی تنها دندانهای اول و آخر سیم چسبانده میشوند و نیازی نیست دندانهای میانی هم وصل شوند.

غالبا تنها شش دندان جلویی پایینی با سیم تثبیت کننده ارتودنسی ثابت میشوند اگر چه گاهی اوقات این روش برای دندانهای جلویی بالایی نیز استفاده میشود. در برخی افراد هم تنها دو دندان جلویی با این ریتینر در جای خود ثابت میشوند تا از باز شدن مجدد فاصله بین آنها، جلوگیری شود.

تثبیت کننده ثابت چند ماه تا چند سال ممکن است استفاده شود. اگر سیم آن شکست یا در آمد، حتما به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید تا مشکل را برطرف کند.

مزیت های تثبیت کننده ثابت

مهمترین مزیت آن این است که به پشت دندانها چسبانده میشود و در هنگام صحبت کردن یا خندیدن، دیده نمیشود. بنابراین زیبایی لبخند تغییری نمیکند.
مزیت دیگر ثابت بودن تثبیت کننده، این است که بیست و چهار ساعته در حال کار است و امکان کوچکترین بازگشتی در موقعیت دندانها وجود ندارد. بنابراین در افرادی که احتمال حرکت کردن مجدد دندانها بیشتر است، با این وسیله آسودگی خاطر از بابت عدم حرکت دندانها حاصل میشود.

نمیتوانید ریتینر را از دهان در بیاورید بنابراین امکان گم شدن یا جا گذاشتن آن وجود ندارد.

به واسطه حجم بسیار کمی که دارد، آن را احساس نمیکنید به خصوص پس از دو سه روز که به آن عادت کردید. در حالی که تثبیت کننده های غیر ثابت مانند هالی حجیم هستند و کمی برای بیمار ممکن است ناراحت کننده باشند.

تمیز کردن ریتینر ثابت ساده است و بر خلاف انواع دیگر، زوایای مختلف ندارد. هر بار که دهان خود را مسواک میزنید، ریتینر را هم تمیز میکنید.
دیگر لازم نیست هر بار که میخواهید چیزی بخورید یا مسواک بزنید، وسیله را از دهان خود در بیاورید. به خصوص برای افرادی که در محل کار غذا میخورند، در آوردن وسیله دهانی ممکن است راحت نباشد.

تثبیت کننده غیر ثابت (متحرک)

تثبیت کننده غیر ثابت، به آن دسته از ریتینرهایی میگویند که بیمار آزادانه هر زمانی که بخواهد وسیله را از دهان خود در می آورد. تثبیت کننده ثابت خود، دو نوع اصلی هالی (Hawley) و اسیکس دارد:

– تثبیت کننده هالی

این وسیله دهانی بیشتر برای فک بالا استفاده میشود. یک بدنه پلاستیکی که قبلا بر اساس قالب گیری دهان بیمار، ساخته شده است و سیم فلزی که جلوی دندانها قرار میگیرد و ضمایم فلزی در طرفین که دور دندانها حلقه میشود تا وسیله را در جای خود ثابت نگه دارد، بخشهای مختلف تثبیت کننده هالی هستند.

این ریتینر را هر وقت که بخواهید میتوانید در بیاورید اگر چه بهتر است تا مجبور نشده اید این کار را نکنید و بگذارید کار خود را انجام بدهد. پلاستیک بدنه هالی، در مقابل حرارت آسیب پذیر است پس آن را زیر آب داغ یا در معرض منابع حرارتی دیگر قرار ندهید. هر بار که میخواهید دندانهای خود را مسواک بزنید باید آن را از دهان در بیاورید و جداگانه تمیز کنید.

مزیتهای تثبیت کننده هالی

مهمترین مزیت این وسیله، این است که میتواند اصلاحات جزئی انجام دهد و اگر دندانها پس از براکت کمی حرکت بازگشتی داشته اند، آن را اصلاح نماید. همچنین گاهی نیازی به براکت نیست و تنها کمی اصلاح در موقعیت دندانها لازم است که در این شرایط هم میتوان به جای براکت، از هالی استفاده کرد.

هنگام حضور در جمع، میتوانید ریتینر خود را در بیاورید.

هالی قابل تنظیم است بنابراین راحت تر میتوان آن را متناسب با وضعیت دهان بیمار، تنظیم کرد.

این نوع ریتینر خیلی بادوام تر از اسیکیس است. همچنین در صورت شکستگی، قابل تعمیر می باشد.

رنگ هالی را میتوان انتخاب کرد. بخش پلاستیکی هالی در رنگهای مختلف ساخته میشود بنابراین میتوانید مطابق سلیقه خود، رنگ آن را تعیین کنید.
مسواک زدن دندانها با این تثبیت کننده راحت تر از انواع ثابت است چون وسیله را در می آورید و دهانتان را همانند همیشه مسواک میزنید و نخ میکشید.

در مورد تثبیت کننده ثابت، هنگام مسواک زدن و نخ دندان کشیدن دندانهایی که به سیم وصل هستند باید دقت بیشتری داشته باشید و زمان بیشتری صرف کنید.

– تثبیت کننده اسیکس

تثبیت کننده اسیکس در واقع پلاک شفافی شبیه به اینویزالاین است که از جنس پلاستیک ساخته شده است. اسیکس را روی دندانها میگذارید. این پلاک بیرنگ، دندانها را در بر گرفته و اجازه حرکت به آنها نمیدهد بنابراین دندانها به تدریج در جای خود، ثابت میشوند.

اسیکس توانایی تغییر در حرکت دندانها ندارد و به شکلی طراحی شده که فقط آنها را در جایگاه کنونی، نگه دارد. مراقب باشید هر گونه وسیله دهانی پلاستیکی را در معرض حرارت خشک یا مرطوب قرار ندهید چرا که ممکن است ذوب شده و تاب بردارد و از شکل اصلی خود خارج شود. در این

صورت باید مجددا وسیله برایتان ساخته شود.

مزیتهای تثبیت کننده اسیکس

اسیکس بر خلاف هالی، نامرئی است و کسی متوجه آن نمیشود.

اسیکس تنها دندانها را در بر میگیرد بنابراین کمتر از هالی، حجم آن را در دهان احساس میکنید و راحت تر میتوانید صحبت کنید.

تمیز کردن دندانها مشابه هالی است و خیلی راحت با در آوردن وسیله از دهان، دهان خود را تمیز میکنید و بر خلاف تثبیت کننده ثابت، باید این وسیله دهانی را هم جداگانه تمیز کنید.

برای شستشوی کامل تثبیت کننده، هفته ای یک بار باید ضد عفونی عمیق با شوینده های مخصوص انجام بدهید.
هنگام حضور در جمع، میتوانید ریتینر خود را در بیاورید و راحت با دیگران معاشرت کنید.