بیماری کرون یکی از انواع بیماری های مزمن دستگاه گوارش است. این بیماری موجب التهاب روده می گردد از همین روی در دسته بیماری های التهاب روده نیز قرار می گیرد. کرون می تواند هر قسمتی از دستگاه گوارش را درگیر کند و ناحیه ی عملکرد آن از دهان تا مقعد است. اما این بیماری بیشتر در قسمت انتهایی روده باریک و قسمت ابتدایی روده بزرگ مشاهده می شود. کرون می تواند تمام لایه های روده را تحت تاثیر قرار دهد. معمولاً سن ابتلا به این بیماری یا بروز اولین علائم آن بین سن 10 تا 30 سال است.
انواع بیماری کرون
بیماری کرون موجب التهاب روده می شود و می تواند تاثیرات مختلفی بر روی روده داشته باشد که از جمله آنها می توانیم به این موارد اشاره کنیم :
- تورم و ضخامت بافت روده که موجب انسداد مسیر های گوارشی می شود.
- ایجاد زخم های گوارشی در لایه های عمیق روده
- کاهش توانایی روده در جذب مواد مغذی که موجب سوء هاضمه می شود.
- ایجاد فیستول با حفره هایی غیر طبیعی بر روی روده که طرف دیگر آن به مثانه یا واژن راه پیدا می کند.
انواع کرون بر حسب محل قرار گیری آن تقسیم بندی می شود که عبارتند از :
- ایلئوکولیت : شایع ترین نوع این بیماری، التهاب در مابین انتهای روده کوچک و ابتدای روده بزرگ ایجاد می شود.علائم این نوع کرون شامل اسهال، رفتگی یا درد در قسمت پایین سمت راست یا وسط شکم و کاهش وزن می باشد.
- ایلیت : این بیماری قسمت انتهای روده یا ایلئوم را تحت تاثیر قرار میدهد. این بیماری کرون افزون بر علائم ایلئوکولیت علائم دیگری مانند یبوست، آبسه و انسداد روده کوچک را ایجاد می کند.
- بیماری کرون گاسترودئودنال کرون روده : در این حالت بیماری کرون موجب التهاب ابتدای روده بزرگ می گردد. علائم شایع این بیماری شامل کاهش اشتها، کاهش وزن و اسهال و استفراغ می باشد.
- Jejunoileitis : این کرون نیمه بالای روده کوچک را تحت تاثیر قرار میدهد.از علائم این بیماری می توانیم به درد شکمی، گرفتگی عضلات پس از صرف غذا، اسهال و در موارد شدید فیستول اشاره کنیم.
- کرون کولیت : این نوع کرون بر روی کولون تاثیر گذار است. علائم این بیماری شامل اسهال، خونریزی رکتال و انسداد، آبسه مقعدی، فیستول و زخم است. به علاوه ضایعات پوستی و درد مفصلی بیشتر در این بیماری مشاهده می شود.
علت بیماری کرون چیست ؟
علت بیماری کرون بطور دقیق مشخص نیست، اما برخی از شرایط احتمال ابتلا به این بیماری را تحت تاثیر قرار میدهد برخی از آنها به این شرح است:
- سیستم ایمنی بدن : این بیماری ممکن است در اثر پاسخ اشتباه سیستم ایمنی برای از بین بردن یک عامل خارجی ایجاد شده باشد. که موجب شده سیستم ایمنی به سلول های روه حمله کنند.
- وراثت : شایع بودن بیماری کرون بین اعضای خانواده فرد بیمار نشان دهنده انتقال آن از طریق ژن ها می باشد. ولی در بیشتر افرادی که به این بیماری مبتلا هستند سابقه خانوادگی مشاهده نمی شود.
- سن : کرون می تواند در هر سنی ایجاد شود اما بیشتر در افراد زیر 30 سال شایع است.
- داروهای ضد التهابی و غیر استروئیدی : مصرف داروهایی مثل ایبوپروفن، ناپروکسن، دیکلوفناک می تواند در التهاب روده و ایجاد بیماری کرون نقش داشته باشد.
- سیگار کشیدن : یکی از عوامل ایجاد این بیماری استعمال دخانیات است که البته بر تشدید این بیماری تاثیر گذار است.
علائم بیماری کرون
این بیماری قسمت عمده ای از بدن را تحت تاثیر قرار می دهد، بنابراین فرد علائم مختلفی را تجربه می کند. علائم این بیماری می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. اما چون این بیماری مزمن است علائم ابتدا خفیف هستند و به تدریج گسترش می یابند.
علائم کرون به این شرح است:
- اسهال مزمن
- تب
- درد شکم و نفخ
- خون در مدفوع، یا خونریزی هنگام دفع مدفوع
- بی‌اشتهایی و کاهش وزن
- دفع ناقص، افزایش تعداد اجابت مزاج و بی‌اختیاری
- آبسه و فیستول مقعد
- آرتریت (التهاب مفاصل)
- ضایعات پوستی
- کم خونی ( در طی این بیماری آنتی بادی های بدن به گلبول های قرمز حمله می کنند.)
- خارش پوست
- ورم مفاصل
- التهاب چشم
- زخم دهان
- احساس خستگی
- راش ( دانه هایی مانند جوش که نوعی از بثورات پوستی به شمار می رود.)
- اریتم گرهی (تشکیل گره هایی قرمز رنگ بر روی ساق پا می باشد.)
- تنگی یا انسداد روده ( در این حالت جریان پیشرونده محتویات روده متوقف می شود. این حالت خطرناک است و حتی ممکن است به مرگ بیانجامد.)
تشخیص بیماری کرون
برای تشخیص این بیماری پزشک باید آزمایشات مختلفی را انجام دهد تا با رد سایر بیماری ها تشخیص قطعی ابتلا به کرون داده شود. این آزمایشات می توانند وجود عفونت در بدن و یا سایر ضایعات موجود در روده را تشخیص دهند و پزشک معالج را در تشخیص قطعی و سپس تجویز درمان موثر یاری نمایند.
آزمایش های اولیه در فرآیند تشخیص بیماری کرون
برخی از مهمترین آزمایش های تشخیص کرون روده به این شرح است :
- آزمایش خون : انجام آزمایش به پزشک کمک می کند تا کم خونی و عفونت را بررسی نماید.
- آزمایش خون در مدفوع : این روش برای تشخیص خون مخفی در مدفوع کاربرد دارد.
- کولونوسکوپی : این روش آزمایش توسط لوله باریک انعطاف پذیری و متصل به دوربین انجام میگیرد ، توسط این لوله که به مانیتور متصل است پزشک می تواند تمام سطح روده را مشاهده نموده، و التهاب های احتمالی را شناسایی نماید. همچنین در طی کونولوسکوپی پزشک نمونه ای از روده برمیدارد تا جهت ایجاد التهاب آزمایش شود.
- سیگموئیدوسکوپی : این روش مشابه کونولوسکوپی است اما این بار پزشک تنها قسمت انتهایی روده بزرگ را مشاهده می کند.
- سی تی اسکن : سی تی اسکن تصویری دقیق تری نسبت به عکس در اختیار پزشک قرار میدهد و توسط آن می توان اطلاعاتی دقیق از بیرون روده به دست آورد.
- کپسول آندوسکوپی : در این حالت بیمار کپسولی قورت میدهد، این کپسول عکس هایی از بدن میگیرد و به مانیتور می فرستد و سپس از طریق مدفوع دفع می شود.
- MRI : ام آر آی محیطی مغناطیسی است، که تصویری از ارگان های بدن میگیرد. این آزمایش برای بررسی فیستول و روده کوچک کاربرد دارد.
- عکسبرداری از روده کوچک : روده کوچک توسط کونولوسکوپی قابل بررسی نیست و نیاز به عکس برداری دارد. در این حالت بیمار مایعی حاوی باریم می نوشد و پزشک با استفاده از سی تی اسکن یا MRI این قسمت از روده را بررسی می کند.
افراد در معرض ابتلا به بیماری کرون
- سابقه خانوادگی : داشتن سابقه خانوادگی احتمال ابتلا به کرون را به شدت تحت تاثیر قرار میدهد
- جنسیت : مردان بیشتر از زنان در خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.
- افراد سیگاری : استعمال سیگار ریسک ابتلا به کرون را به شدت افزایش میدهد.
عوارض بیماری کرون
این بیماری عوارض بسیاری را برای بیمار به همراه دارد که مهمترین آنها به این شرح است:
- نازکی یا پوکی استخوان
- آبسه مقعدی : آبسه مقعدی به معنی تجمع چرک است. بیماری کرون می تواند باعث تجمع چرک در اطراف روده و اعضای مجاور شود.
- فیستول مقعدی : آبسه می تواند باعث ایجاد فیستول شود و مجرای غیر طبیعی مابین روده و مقعد بوجود آورد که باعث انتقال عفونت های روده به سطح پوست می‌شود، که برای درمان فیستول پوست محل عارضه باید برش داده شود و بطور کامل تخلیه گردد
- تنگی و انسداد روده کوچک یا بزرگ
- کم خونی : کاهش تعداد هموگلوبین در خون است در این بیماری آنتی بادی های بدن به گلبول های قرمز خون حمله می کنند.
- سرطان روده یا کولورکتال : ممکن است ضایعات روده به سرطان تبدیل شود.
- اختلالات چشم : این مشکل سبب بروز علایمی از جمله ترس از نور، تاری دید، سردرد و پرخونی ملتحمه می شود.
- اریتم گرهی : این عارضه ممکن باعث ایجاد لکه هایی قرمز روی ساق پا شود.
- سوء تغذیه
- اختلالات کبد : این عارضه ممکن است باعث التهاب کبد یا تولید سنگ های صفراوی شود.
- درد و التهاب مفاصل و آرتزوز
- مشکلات تنفسی
به علاوه بیماری کرون زندگی فرد را تحت تاثیر قرار داده و شرایط روحی او نیز ممکن است تغییر کند و فرد را دچار افسردگی نماید.
داروهای ضد افسردگی و زوال عقل: آیا ارتباطی وجود دارد؟
زوال عقل یک اختلال عصبی است. هیچ درمانی برای این بیماری مزمن و پیشرونده، که حافظه و همچنین قضاوت در عملکرد، رفتار و…
