لیزرشبکیه
 PRP=Panretinal Photocoagulation

 لیزر در مطب پزشک یا کلینیک چشم‌ پزشکی انجام می‌شود. قبل از لیزر، پزشک مردمک را گشاد می‌کند و برای بی‌حس کردن چشم از قطره‌های چشمی استفاده می‌کند. در اتاق تاریک بیمار در مقابل دستگاه لیزر می‌نشیند و پزشک عدسی ویژه‌ای را روی چشم قرار می‌دهد و پرتوهایی با قدرت بالای انرژی روی شبکیه متمرکز می‌کند. طی لیزر بیمار ممکن است جرقه‌هایی از نور را ببیند. این جرقه‌ها گاهی باعث سوزش و ناراحتی می‌شوند.
پس از پایان لیزر، بیمار می‌تواند مطب را ترک نماید اما به یک نفر همراه نیاز دارد که او را به منزل برساند. از آن‌جایی که مردمک برای چند ساعت گشاد باقی می‌ماند بیمار باید از عینک آفتابی استفاده نماید. احتمالا دید بیمار تا پایان روز تا حدودی تار خواهد بود و چنان‌چه احساس سوزش و درد چشم نماید برای درمان‌ آن می‌تواند با پزشک خود مشورت کند. پزشکان برای درمان تورم شدید لکه زرد و رتینوپاتی پیشرونده از لیزر استفاده می‌کنند.
 لیزردرمانی معمولا بینایی از دست رفته را بر نمی‌گرداند ولی مانع از افزایش اختلال بینایی می‌شود:

الف- تورم لکه زرد: انجام به موقع لیزر می‌تواند میزان بروز اختلال بینایی ناشی از تورم لکه زرد را به نصف برساند اما برای کنترل نشت مایع گاهی بیماران به بیش از یک بار لیزر نیاز دارند. در این روش درمانی، پرتوهای پرانرژی لیزر باعث بسته شدن عروق خونی نشت کننده در مرکز شبکیه می‌شوند. همان‌طور که پیشتر گفته شد، به طور کلی لیزر درمانی مانع از افزایش اختلال بینایی می‌شود، اما معمولا بینایی از دست رفته را بر نمی‌گرداند.

ب- رتینوپاتی پیشرونده: در این نوع از بیماری نیز جهت از بین بردن عروق خونی جدید غیر طبیعی از لیزر درمانی استفاده می‌ شود. اما روش آن با نوع قبلی متفاوت است و به جای لیزر موضعی روی نقاط خاص در مرکز شبکیه، صدمات سوختگی لیزری در منطقه‌ای دور از مرکز شبکیه ایجاد می‌شود. فاکتورهای رشد عروقی کاهش یافته و باعث می‌شود که عروق اضافی پسرفت کنند.
در این روش مختصری از دید محیطی، دید شب و تمایز رنگ‌ها کاسته می شود. بیمار مبتلا به “رتینوپاتی دیابتی پیش‌رونده” همواره در معرض خطر خونریزی‌های جدید است. این بدان معنی است که برای حفظ بینایی گاهی به بیش از یک بار لیزر نیاز است.

 عوارض احتمالی لیزر درمانی: لیزر درمانی شبکیه، در بیماری دیابت ممکن است تا حدودی موجب کاهش دید محیطی، کاهش قدرت تطابق، کاهش دید شب، عدم تحمل به نور خورشید و کاهش تمایز رنگ‌ها شود. در طول درمان با لیزر معمولا درد مختصری در چشم ایجاد می‌شود که قابل تحمل است و می‌توان با داروهای خاصی آن را کنترل کرد. در مجموع با انجام مطالعات گسترده‌ای که در دنیا در این زمینه انجام شده‌است چنین به اثبات رسیده که کسانی که تحت درمان با لیزر قرار گرفته‌اند نسبت به کسانی که لیزر نشده‌اند از این روش سود فراوان برده‌اند و دید آن‌ها حفظ شده است.

– تزریق داخل چشمی داروها:

الف: در مواردی که ورم لکه زرد شدید باشد و یا به درمان‌های قبلی با لیزر جواب نداده باشد می‌توان از تزریق داخل چشمی استفاده کرد.

ب: همچنین در مواردی که علی‌رغم لیزر درمانی عروق اضافی پسرفت نکنند و یا خونریزی زجاجیه تکرار شود می‌توان از تزریق داخل چشمی داروهایی که به این منظور ساخته شده‌اند استفاده کرد. تزریق داخل چشمی در اطاق عمل و شرایط استریل انجام می‌شود.
– ویترکتومی (جراحی برداشت زجاجیه): گاهی به جای لیزر به عمل جراحی خاصی به نام ویترکتومی برای حفظ بینایی نیاز است. چنانچه در زجاجیه خون زیادی برای مدت طولانی وجود داشته باشد و یا جدا شدگی شبکیه ناشی از رشد بافت‌های فیبروز بر روی شبکیه وجود داشته باشد، ویترکتومی انجام می‌گیرد. در این عمل زجاجیه‌ی کدر برداشته می‌شود.
آمار نشان می‌دهد که بیماران مبتلا به دیابت نوع اول (بیماران دیابتی وابسته به انسولین) که بلافاصله پس از خونریزی شدید ویترکتومی می‌شوند در مقایسه با افرادی که با تاخیر این عمل را انجام می‌دهند دچار اختلال بینایی کمتری می‌شوند. ویترکتومی می‌تواند تحت بیهوشی عمومی یا موضعی انجام شود. حین عمل جراحی، پزشک شکاف بسیار کوچکی در صلبیه یا سفیدی چشم (اسکلرا) ایجاد می‌کند و سپس وسیله‌ی کوچکی در چشم قرار می‌دهد که زجاجیه را خارج و محلول سرم مخصوصی را جایگزین آن می‌نماید. در مواردی که همزمان، جداشدگی شبکیه نیز وجود داشته باشد زجاجیه و بافت‌های اضافی از روی شبکیه برداشته شده و سپس با استفاده از تزریق گاز و یا روغن سیلیکون به جای زجاجیه‌ی برداشته شده، شبکیه به محل اصلی خود چسبانده می‌شود. بیمار ممکن است پس از عمل به خانه برگردد یا این که شب را در بیمارستان به سر برد. پس از عمل، چشم بیمار قرمز و حساس می‌شودو جهت محافظت از آن باید از محافظ چشمی برای چند روز تا چند هفته استفاده نمود. همچنین قطره‌های چشمی برای جلوگیری از عفونت و کاهش التهاب تجویز می‌شود.