رژیم غذایی سطح ۳ برای بیماران دیسفاژی، برنامه غذایی خاصی است که مراقب بهداشتی، در صورتی که دیسفاژی یا اشکال در بلع خفیف دارید و قادر هستید تا حدودی غذا را بجوید، ارائه می دهد.
رژیم غذایی دیسفاژی چیست؟
وقتی فرد در بلع مشکل دارد نمی تواند چیزی را قورت دهد و در معرض خفگی قرار می گیرد.
خفگی زمانی اتفاق می افتد که مایعات یا غذا به طور اتفاقی وارد ریه شده و می تواند باعث ایجاد پنومونی ( ذات الریه ) و سایر مشکلات شود.
رژیم غذایی مخصوص دیسفاژی سه سطح دارد و هر سطح بر پایه شدت اشکال در بلع در بیمار برنامه ریزی می شود.
رژیم سطح ۳ کم ترین محدودیت را دارد و آن را به عنوان مرحله ای جهت گذار به غذا های سالم تر در نظر می گیرند.
افرادی که از این رژیم غذایی استفاده می کنند می توانند تکه های کوچک غذا های آبدار را که بافتی تقریبا نرمال دارند بخورند و بهتر است از خوراکی های سفت، چسبناک یا ترد مثل میوه های خشک یا آجیل اجتناب کنند.
چه غذا هایی مجاز است؟
اگر فرد رژیم سطح ۳ دارد، باید و نباید هایی در نوع غذای انتخابی اش وجود دارد.
همه غذا ها باید به خوبی بریده شوند واز هر چیزی که جویدنش سخت باشد دوری کرد.
فرد باید مطمئن شود که از دستورالعمل های مراقب خود پیروی می کند. حتی خوردن تکه کوچکی از خوراکی ای که در لیست نیست، خطر خفگی را بسیار افزایش می دهد.
غذا های مجاز عبارتند از:
- نان کاملا مرطوب که از ژله، کره یا سایر مواد نرم پوشیده شده باشد.
- غلات صبحانه که کاملا خیس خورده باشد.
- دسر های تر که آجیل، مغز و میوه خشک نداشته باشد.
- میوه های پوست گرفته، کمپوت یا پخته شده
- ورقه های باریک و نرم مرغ و ماهی
- هر نوع تخم مرغ
- ماست
- برنج، نودل و سیب زمینی آب پز
- سوپ
- پنیر محلی، توفو و حبوبات کاملا پخته شده
- سبزیجات نرم و پخته
- آب نبات هایی که نیاز به جویدن نداشته باشند.
غذا های ممنوعه از این قرار اند:
- نان خشک و سفت
- غلات صبحانه خشک
- کلوچه و بیسکوییت هایی که بسیار خشک اند یا مغزیجات و میوه های خشک دارند.
- میوه تازه ای که سخت جویده شود.
- کره بادام زمینی
- اکثر سبزیجات خام
- گوشت های خشک و سفت
- چیپس سیب زمینی، ذرت و پاپ کورن
- آجیل، مغزیجات و نارگیل
- خوراکی های چسبناک مثل آب نبات
حین غذا و بعد از آن
صاف نشستن حین غذا خوردن کمک بزرگی می کند. شاید بهتر باشد از چند بالشت برای درست نشستن کمک بگیرید.
همچنین حین نوشیدن مایعات از چیز هایی که حواس را پرت می کند اجتناب کنید. خوردن مایعات بعد از هر لقمه غذا، به بلع بهتر کمک می کند.
تا سی دقیقه بعد از غذا خوردن هم همچنان صاف بنشینید چون باعث کاهش خفگی می شود. مراقب علائم خفگی باشید مثل:
- سرفه یا خس خس بعد از غذا یا در طول آن
- · افزایش آب دهان
- تنگی نفس یا خستگی حین خوردن غذا
- حرف زدن با صدای آب دار حین یا بعد از غذا
- شروع تب، ۳۰ تا ۶۰ دقیقه بعد از خوردن غذا
وقت بگذارید و غذا هایی که شکل، عطر و طعم دلچسبی دارند تهیه کنید. به غذا ادویه و چاشنی اضافه کرده و میز زیبایی بچینید و از غذا خوردن لذت ببرید.
نوشیدن مایعات
از مراقب بهداشت درباره نوع مایعات مصرفی برای رژیم سطح ۳ مشاوره بگیرید. برخی بیماران قادر هستند مایعات رقیق بخورند در حالی که عده ای این توانایی را ندارند.
اگر نمی توانید مایعات بنوشید، آن ها را غلیظ تر کنید و برای این کار از راهنمایی های مراقب خود استفاده کنید.
وقتی رژیم غذایی دیسفاژی دارید باید موارد زیر را به یاد داشته باشید:
- همه راهنمایی ها و دستورالعمل ها درباره نوع غذاها و نوشیدنی های مجاز و غیر مجاز را در نظر بگیرید.
- تمرینات بلع را انجام دهید.
- حتی اگر توانایی تان در بلع بهتر شد هم باز نوع غذا ها و مایعات را تغییر ندهید و ابتدا با مراقب بهداشت مشورت کنید.
- به پرستاران و مراقب تان بگویید که رژیم دیسفاژی دارید و نوع غذا هایتان را برای آنها مشخص کنید.
رژیم غذایی دیسفاژی چه مدت طول می کشد؟
تیم بهداشت و سلامت بیمار، روند پیشرفت و بهبود او را در بلع، مدام زیر نظر دارد.
شاید نیاز باشد که فرد آزمون های تکمیلی مثل ارزیابی اندوسکوپیک فیبروپتیک بلع ( FEES) انجام دهد.
اگر بلع بیمار بهتر شد، رژیم غذایی احتمالا عوض شود. اکثر افرادی که به علت سکته اشکال در بلع دارند، مشکل شان با گذشت زمان و درمان های به موقع بهتر می شود.
اگر توانایی بلع بیمار پیشرفت کرد، شاید باید رژیمی که محدودیت کمتری دارد پیش گرفته شود. اما اگر بلع بدتر شد، باید رژیم سطح ۲ یا ۱ مورد بررسی قرار بگیرد.
با اورژانس تماس بگیرید.
اگر حین یا بعد از غذا دچار احساس خفگی یا تنگی نفس شدید با اورژانس تماس بگیرید.
چه زمانی باید با مراقب بهداشت تماس گرفت؟
اگر هر کدام از این شرایط پیش آمد باید با مراقب بهداشت تماس بگیرید.
- بد تر شدن بلع
- کاهش وزن بی دلیل
- بازگشت غذا به دهان
- استفراغ
- صحبت با صدای آبدار بعد از خوردن یا نوشیدن
برای دریافت رژیم غذایی و تغذیه مناسب برای بیماران اختلال بلع می توانید با دکتر فرشاد خسروی متخصص و مدرس برجسته اختلال بلع در تهران مشورت کنید.
برای دریافت نوبت با شماره ۰۲۱۸۸۰۷۳۱۳۶ تماس بگیرید.
برای کسب اطلاعات بیشتر و اطلاع از آدرس و راه های ارتباطی کلینیک کلیک کنید.
مطالب مرتبط
رژیم و برنامه غذایی برای بیماری اختلال بلع به انتقال بزاق، آب و مواد غذایی از دهان به معده بلع می گویند. هر مشکلی در این انتقال، باعث ایجاد اختلال بلع یا دیسفاژی می گردد. اختلال بلع…- ۱۹ ماده غذایی عالی برای بهبود گوارش دستگاه گوارش در سلامتی نقش حیاتی ایفا می کند چراکه مسئول جذب مواد مغذی و از بین بردن مواد زائد است. در این مقاله ۱۹ ماده غذای عالی مفید…
- ۱۲ تکنیک تنفسی و آرامشی برای بیماران اختلال بلع در حالی که پیامد های اختلال بلع روی جنبه های غذایی تمرکز دارند، اختلالات بلع هم منجر به مشکلات تنفسی خواهند شد. در حقیقت، اکثر کسانی که از مشکل…
- تمرین بلع برای درمان دیسفاژی بعد از سکته مغزی سکته مغزی یکی از مشکلاتی است که در صورت بروز، باعث مشکلاتی از جمله دیسفاژی (اختلال بلع) می شود که می بایست زیر نظر متخصص با درمان های متنوع…
علت التهاب مغزی + تشخیص و درمان
التهاب مغزی چیست التهاب مغز یا آنسفالیت عموماً به دلیل عفونت ویروسی ایجاد می شود. این بیماری که معمولاً به عنوان «تب مغزی» نیز…