انسداد مجرای اشکی (اشکریزش

اشک به وسیله  غده اشکی که در سمت بالای کاسه چشم قرار گرفته است تولید می‌شود. با هر بار پلک زدن، اشک تولید شده روی سطح چشم پخش می‌شود و میزان اضافه آن توسط سیستم تخلیه کننده اشک از چشم خارج می‌گردد و به داخل بینی می‌ریزد. اگر به دقت به گوشه داخلی چشم دقت شود روی لبه هر کدام از پلک‌های پایینی و بالایی منفذ بسیار ریزی دیده میشود که محل ورود اشک به داخل سیستم تخلیه اشکی است. مجرای ریزی این منفذ را به کیسه اشکی که زیر گوشه داخلی چشم قرار گرفته وصل می‌کند. اشکی که وارد کیسه اشکی شده است از طریق مجرای بینی- اشکی (که به طور خلاصه مجرای اشکی نامیده می‌شود) به بینی تخلیه می‌شود. به همین دلیل است که ما در موقع گریه کردن دچار آب ‌ریزش بینی می‌شویم. بنابر این سیستم اشکی شامل غدد اشکی اصلی و کمکی، مجاری اشکی، کیسه اشکی و مجرای بینی- اشکی است.

علایم انسداد مجرای اشکی:

بیمارانی که دچار انسداد مجرای اشکی شده اند، معمولا با شکایت اشک‌ ریزش مدام یا گهگاهی و خروج چرک از گوشه داخلی چشم به چشم‌پزشک مراجعه می‌کنند. در این بیماران اشک چشم به طور مزمن و دایمی از گوشه چشم مبتلا به روی صورت سر ریز میشود، به طوری که بیماران مجبورند همیشه، حتی در زمانی که در حال استراحت در خانه هستند، اشک چشم مبتلا را با دستمال خشک کنند. در موارد طول کشیده انسداد مجاری اشکی، گاهی عفونت و التهاب حاد کیسه اشکی رخ می‌دهد که به صورت تورم سفت و قرمز و بسیار دردناکی در گوشه داخلی چشم، بین چشم و بینی تظاهر می‌کند که نیاز به درمان فوری و گاهی بستری در بیمارستان دارد.

تنبلی چشم(Amblyopia)

انسداد مجرای اشکی در کودکان و نوزادان و درمان

انسداد مجرای اشکی در کودکان و نوزادان پدیده ای شایع است؛ بطوریکه در نوزادن رسیده( فول ترم)  در 5% موارد و در نوزادان نارس تا 30 درصد موارد انسداد مجرای اشکی د موقع تولد مشاهده می شود.  این کودکان معولا تا سن 8 الی 9 ماهگی در 90% موارد خود به خود بهبود می یابند و در صورت عدم بهبود خود به خودی، بعد از این سن سونداژ ( میل زدن) مجرای اشکی انجام می شود.اگر سونداژ در سن زیر یک سالگی انجام شود، احتمال موفقیت بالای 90% است و هر چه سن در موقع سونداژ بالاتر باشد، احتمال موفقیت کمتر است. در کودکان بالای یک سال معمولا 1 الی 2 بار سونداژ انجام می شود و در صورت عدم موفقیت، لوله مخصوصی از جنس سیلیکون ( بنام کراوفورد) در داخل مجرای اشکی کار گذاشته می شود که تا یک سال در محل باقی مانده و سپس خارج می گردد.در کودکان بالای 4 الی 5 سال معمولا نیاز به عمل جراحی داکریوسیستورینوستومی (DCR) همراه با کار گذاری لوله سیلیکون است.

 انسداد مجرای اشکی در بزرگسالان و درمان

انسداد  مجرای اشکی فقط در سنین زیر دو الی سه سال با میل زدن یا در اصطلاح سونداژ مجرای اشکی قابل درمان است؛ اما در سنین بالاتر سونداژ فقط جنبه تشخصی دارد و به هیچ وجه برای درمان توصیه نمی شود. لذا در بزرگسالان عملی بنام داکریوسیستورینوستومی (DCR) انجام می شود  که طی آن مجرای اشکی به داخل بینی باز می شود. حال اگر قسمت  ابتدایی مجرا بسته باشد، باید علاوه بر DCR به مدت چند ماه هم لوله سیلیکون گذاشت؛ ولی در صورت بسته بودن قسمت انتهایی فقط DCR کافی است.