مال اکلوژن چیست؟ 

مال اکلوژن به نامناسب بودن سطح تماس دندان ها با یکدیگر گفته می شود. دندان های بالا و پایین در هنگامی که دهانمان را می بندیم باید تماس درستی با هم داشته باشند تا هنگام جویدن غذا و همچنین در حال استراحت، کمترین فشار به دندان‌ها وارد شده و بیشترین طول عمر را داشته باشند.

از طرفی عملکرد درستی در جویدن غذا یا صحبت کردن داشته باشند بدون این که فشاری بر عضله های دهان و مفاصل فک وارد آورند. اما اگر تماس دندان ها به صورتی که تعریف شده است مناسب نباشد، مشکلات زیادی برای سلامت دهان و دندان و صورت و زیبایی آنها ایجاد می شود.

اَشکال مختلف مال اکلوژن چیست؟ 

مال اکلوژن انواع مختلف دارد و هر کدام از ما ممکن است نوع متفاوتی از آن را داشته باشیم. به ‌طورکلی مال اکلوژن به چند مدل زیر دیده می شود:

شکل- اوربایت

اوربایت: در اوربایت فک بالایی یا دندان های جلویی بالایی بیش از اندازه نرمال پایین می آیند و همپوشانی عمودی زیادی با دندانهای جلویی پایینی دارند به طوری که حتی ممکن است دیگر دندانهای جلویی پایینی دیده نشوند.

شکل- کراس بایت

کراس بایت: در کراس بایت دندان های بالایی هنگامی که بر روی دندان های پایینی قرار می گیرند به سمت داخل دهان جا به جا شده اند و بر بخش داخلی تر دندان های پایینی تماس پیدا می کنند.

شکل- آندربایت

آندربایت: در آندربایت فک پایین یا دندانهای جلویی پایینی جلوتر از دندان های جلویی بالایی قرار می گیرند. در صورتی که فک پایین آندربایت داشته باشد احتمالاً چانه را جلو زده می بینید.

شکل- اوپن بایت

اپن بایت: در اپن بایت هنگامی که دهان خود را میبندید، دندان های بالا و پایین در جلوی دهان یا عقب دهان به هم نمی رسند و فاصله بین آنها باقی می ماند (شکل بالا).

شلوغی دندان ها: به علت کمبود جا در قوس دندانی، همه دندان ها نمی توانند هم ردیف و صاف در کنار هم قرار بگیرند در نتیجه کجی و به هم ریختگی دندان ها اتفاق می‌افتد.

فاصله بین دندان ها: گاهی اوقات به علت بزرگ بودن قوس دندانی، بین بعضی از دندان ها فاصله ایجاد می شود به خصوص در مورد دو دندان جلویی. فاصله بین دندان ها باعث می‌شود تماس دندان ها با هم نامناسب باشد و تلفظ و همچنین جویدن غذا با اشکال مواجه شود.

چه عواملی باعث ایجاد مال اکلوژن می‌شوند؟ 

معمولاً مال اکلوژن ارثی است اما فقط وراثت عامل آن نیست و عوامل دیگری مانند عادت های دوران کودکی هم می‌توانند شکل و ساختار استخوانها و دندانها را تغییر بدهند. از جمله  عوامل غیر ارثی مال اکلوژن دندان ها عبارتند از:

• شکاف لب و کام
• پستانک مکیدن بعد از ۳ سالگی
• مصرف طولانی مدت شیشه شیر در اوایل کودکی
• مکیدن انگشت
• جراحت در ناحیه سر
• وجود تومور در دهان یا فک
• ناهنجاری در شکل دندان ها و یا نهفتگی دندان
• عدم مراقبت های مناسب به دهان و دندان
• انسداد مسیر تنفسی که باعث می شود کودک دائماً از دهان نفس بکشد مانند آلرژی بزرگی لوزه‌ها یا لوزه سوم

علائم مال اکلوژن چیست؟

اگر مال اکلوژن شدید نباشد ممکن است علائم آن را متوجه نشوید اما در موارد متوسط تا شدید علائم زیر را ممکن است ایجاد نماید:

• هم ردیف نبودن یا کج شدن دندانها
• عدم توازن پایین صورت
• گاز گرفتن زبان یا گونه به دفعات زیاد
• احساس ناراحتی در هنگام جویدن یا گاز گرفتن غذا
• عدم تلفظ صحیح کلمات مانند نوک زبانی صحبت کردن
• تنفس از راه دهان به جای بینی

انواع مال اکلوژن

مال اکلوژن به طور کلی به سه دسته اصلی کلاس یک کلاس ۲ و کلاس ۳ تقسیم می‌شود. مال اکلوژن کلاس یک به وضعیتی می گویند که در آن دندان های بالایی و پایینی در جلوی دهان کمی همپوشانی دارند. در این نوع مال اکلوژن، وضعیت بایت دندانها نرمال است.‌

مال اکلوژن کلاس ۲ به این معنی است که اوربایت شدید وجود دارد یعنی به دلیل کمبود رشد فک پایین یا رشد بیش از حد فک بالا و یا موقعیت نامناسب دندان‌ها، فک بالایی نسبت به پایینی جلوتر از حد نرمال قرار می گیرد.  در مال اکلوژن کلاس ۳ فک پایین جلوتر از فک بالا قرار میگیرد و آندربایت دیده می شود.

مال اکلوژن را چگونه می توان درمان کرد؟

موارد خفیف معمولاً نیازی به درمان ندارند اما موارد متوسط تا شدید باید به متخصص ارتودنسی مراجعه نمایند. نوع درمان بسته به این که نوع مال اکلوژن شما چه باشد انتخاب می شود.

به طور کلی اقدامات زیر برای درمان مال اکلوژن ممکن است در پیش گرفته شود:

• براکت ارتودنسی برای حرکت دادن دندانها
• کشیدن دندان برای ایجاد فضای کافی در دهان
• تغییر شکل باندینگ یا روکش کردن دندان
• عمل جراحی برای تغییر شکل یا تغییر اندازه فک
• استفاده از سیم یا پلیت برای پایدار کردن استخوان فک

اگر فکر میکنید مشکل ارتودنسی دارید یا در جویدن غذا یا تلفظ برخی حروف مشکل دارید، به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید. متخصص ارتودنسی با معاینه دهان متوجه میشود علت مشکل از کجاست و بهترین کاری که میتوانید انجام دهید چیست.