میاستنی گراویس، یک عارضه نورولوژیکی است که مشخصه آن، ضعف عضلات اسکلتی است.
در میاستنی گراویس، فقط عضلات به کار رفته در حرکت (نه عضلات غیر ارادی مانند قلب) درگیر می شوند.
میاستنی گراویس به این خاطر رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن به نقطه ای حمله می کند که در آن، عصب ها به عضلات، سیگنال حرکت می دهند.
با گذشت زمان، عصب ها قابلیت تحریک ماهیچه ها را از دست می دهند.
میاستنی گراویس، نتیجه ارتباط معیوب بین عصب ها و عضلات است.
در واقع در میاستنی گراویس، بدن آنتی بادی هایی را تولید می کند که گیرنده های یک نوروترنسمیتر مهم را در جایی مسدود می کنند که عصب ها به ماهیچه ها می رسند.
همانند بسیاری دیگر از اختلالات خودایمنی، در صورتی که فرد به عارضه های خودایمنی دیگری مبتلا باشد، احتمال ابتلا به میاستنی گراویس بیشتر است.
نشان داده شده است بسیاری از افراد مبتلا به میاستنی گراویس، دچار رشد غیر طبیعی در تیموس خود شده اند، اندامی لنفوییدی که سلول های تنظیم کننده ایمنی را فرآوری می کنند.
علائم میاستنی گراویس، علاوه بر ضعف عضلانی، شامل اختلال تنفس، اختلال در خوردن، افتادگی پلک، فلج صورت، خستگی و اختلال بینایی است.
اغلب این علائم با فعالیت فیزیکی بدتر می شوند. با اینکه معمولا این علائم قابل کنترل هستند، در برخی موارد ممکن است حمله میاستنیکی رخ دهد.
این حمله ها، عملکرد عضلات تنفسی را مختل می کنند و در صورت عدم درمان فوری، می توانند تهدیدکننده باشند.
هیچ درمانی برای میاستنی گراویس وجود ندارد، اما میتواند درمان شود.
با تغییر برخی فاکتورهای سبک زندگی از جمله کاهش فعالیت فیزیکی و دوری از استرس می توان علائم را بهبود بخشید.
داروهای میاستنی گراویس عبارت اند از داروهایی که به سیگنال دهی عصبی و سرکوب واکنش خودایمنی کمک می کنند.
در برخی موارد، پلاسمافرس (یک فرآیند خالص سازی خون) یا تزریق ایمونوگلوبین (تزریق آنتی بادی های مفید) می تواند برای تسکین علائم به کار رود.
در بیماران دارای علائم شدید، گاهی برای خارج کردن تمام یا بخشی از تیموس به جراحی نیاز است.
در بسیاری از موارد، این درمان ها می توانند باعث بهبود میاستنی گراویس شوند.
در صورت بروز علائم جدی حمله میاستنیک، از جمله اختلال شدید تنفسی، فورا به پزشک مراجعه کنید.
در صورت بروز هرگونه علائم میاستنی گراویس، فورا به پزشک مراجعه کنید، زیرا این عارضه جدی است و می تواند با درمان تسکین یابد.
علائم میاستنی گراویس چیست؟
علائم میاستنی گراویس عمدتا شامل ضعف عضلانی، خصوصا در ماهیچه های ارادی است.
این ضعف در ماهیچه های چشم دیده می شود و می تواند منجر به اختلالات بینایی شود.
ضعف عضلانی می تواند ماهیچه هایی تنفسی را نیز درگیر کند و منجر به اختلالات تنفسی شود.
علائم میاستنی گراویس معمولا با فعالیت فیزیکی بدتر می شود.
در موارد بسیار جدی، علائم تبدیل به حمله میاستنیک می شوند، که در آن، اختلال تنفسی می تواند برای فرد تهدیدکننده شود.
بیشتر بخوانید: بیماری نورون حرکتی
علائم شایع میاستنی گراویس
ممکن است علائم میاستنی گراویس به صورت روزانه یا فقط هرازگاهی رخ دهد. برخی مواقع هریک از علائم زیر می تواند شدید باشد:
- تاری دید یا دوبینی
- اختلال تنفس
- اختلال در خوردن
- دشواری در انجام فعالیت های فیزیکی
- اختلال تکلم
- افتادگی پلک ها
- افتادگی سر
- ضعف عضله چشم
- فلج صورت
- خستگی
- ضعف عضلانی
در صورت بروز هرگونه علائم تهدیدکننده، از جمله مشکلات تنفسی لازم است فورا به پزشک مراجعه شود.
علت میاستنی گراویس چیست؟
میاستنی گراویس، ارثی یا مسری نیست. میاستنی گراویس زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی به گیرنده های استیل کولین، که یکی از اجزای جایگاه اتصال عصبی-عضلانی هستند، حمله می کند.
زمانی که جایگاه اتصال عصبی-عضلانی، فعالیت خود را متوقف می کند، سیگنال های عصبی به درستی به ماهیچه منتقل نمی شوند.
این امر منجر به ضعف عضلانی می شود زیرا ماهیچه زمانی که باید منقبض شود، منقبض نمی شود.
مشخص نیست چرا سیستم ایمنی به گیرنده های استیل کولین حمله می کند اما احتمالا نشان دهنده خطای بیولوژیکی در تشخیص هویت است.
همانند بسیاری دیگر از اختلالات خودایمنی، بدن شروع به حمله به خود می کند، که طبق گفته محققین ممکن است به خاطر اختلال در تیموس باشد، اندامی در قفسه سینه که سلول های ایمنی را می سازد.
به دلایل ناشناخته، به نظر می رسد تیموس به سلول های ایمنی می آموزد تا آنتی بادی هایی را برای گیرنده استیل کولین بسازد.
در حال حاضر، تحقیقات بسیاری در جهت درک نقش تیموس در ابتلا به میاستنی گراویس در حال انجام است.
فاکتورهای ریسک میاستنی گراویس چیست؟
برخی فاکتورها، خطر ابتلا به میاستنی گراویس را افزایش می دهند. تمام افراد دارای فاکتورهای ریسک، به میاستنی گراویس مبتلا نخواهند شد.
فاکتورهای ریسک میاستنی گراویس عبارت اند از:
- جنس مونث و سن زیر 40 سال
- جنس مذکر و سن بالای 60 سال
- سایر اختلالات خودایمنی
میاستنی گراویس چگونه درمان می شود؟
با وجود اینکه هیچ درمانی برای میاستنی گراویس وجود ندارد، اما می تواند با اصلاح سبک زندگی، دارو و در برخی موارد، جراحی درمان شود.
در بسیاری موارد، میاستنی گراویس می تواند وارد مرحله ای شود که هیچ علائمی را بروز نمی دهد.
تا زمانی که فرد تحت نظارت پزشکی قرار داشته باشد و درمان ادامه پیدا کند، این امکان برای افراد مبتلا به میاستنی گراویس وجود دارد که زندگی طبیعی داشته باشند.
اصلاح سبک زندگی در میاستنی گراویس
ضعف عضلانی که در میاستنی گراویس رخ می دهد، معمولا با فعالیت فیزیکی بدتر می شود.
به علاوه، ممکن است در اثر ضعف عضلات چشم، مشکلات بینایی ایجاد شود.
برای حل این مشکلات، ایجاد برخی اصلاحات در سبک زندگی می تواند مفید واقع شود، از جمله:
- پچ های چشمی برای دوبینی
- استفاده از لنز برای بهبود بینایی
- فعالیت فیزیکی زمان بندی شده به همراه استراحت منظم
داروهای میاستنی گراویس
هدف از مصرف دارو در میاستنی گراویس، بهبود عملکرد گیرنده های استیل کولین و سرکوب حملات خودایمنی به گیرنده های استیل کولین است. این داروها عبارت اند از:
- عوامل آنتی کولینستراز مانند نئوستیگمین و پیریدوستیگمین، برای بهبود انتقال ایمپالس عصبی
- سرکوب کننده های ایمنی مانند آزاتیوپرین، سیکلوسپورین، مایکوفنولات موفتیل، پردنیزون و تاکرولیموس، برای کاهش حملات سیستم ایمنی به گیرنده های استیل کولین
سایر درمان های میاستنی گراویس
در موارد شدید، ممکن است استفاده از روش های تهاجمی تر برای درمان میاستنی گراویس ضروری باشد، از جمله:
- تزریق ایمونوگلوبین برای رقیق کردن آنتی بادی های خودایمنی
- پلاسمافرس برای خارج کردن آنتی بادی هایی که به گیرنده های استیل کولین حمله می کنند
- جراحی بر روی تیموس برای جلوگیری از تولید آنتی بادی
- تهویه مصنوعی در موارد بحرانی میاستنیک.گاهی ممکن است تهویه مصنوعی با پلاسما فرس همراه شود.
راه های بهبود میاستنی گراویس
علاوه بر تنظیم و کاهش فعالیت فیزیکی، می توان علائم میاستنی گراویس را به کمک موارد زیر بهبود بخشید:
- دوری از تماس بیش از حد با نور خورشید
- دوری از استرس
- پرهیز از ایجاد عفونت (رعایت بهداشت، شستن دست ها، پرهیز از تماس نزدیک با افراد دارای عفونت)
- استراحت مکرر
عوارض احتمالی میاستنی گراویس چیست؟
تسکین طولانی مدت علائم میاستنی گراویس با درمان ممکن است. اگرچه، میاستنی گراویس، عارضه ای جدی است که می تواند منجر به عوارض جدی شود.
عوارض عدم درمان یا کنترل ضعیف میاستنی گراویس می تواند در برخی موارد تهدیدکننده باشد.
با پیروی از برنامه درمانی می توان خطر عوارض جدی را به حداقل رساند. عوارض میاستنی گراویس عبارت اند از:
- اختلال در حرکت
- عوارض جانبی دارویی از جمله حالت تهوع، استفراغ و اسهال
- بحران میاستنیک (اختلال تنفس شدید)
- ناتوانی فیزیکی
- محدود شدن سبک زندگی
- خطر خفگی
- عوارض ناشی از جراحی
جهت تنطیم وقت ملاقات با دکتر بابک جلالیان، متخصص مغز و اعصاب در کلینیک یادمان واقع در شهرک غرب، بلوار فرحزادی با شماره های زیر تماس بگیرید.
شماره تماس های کلینیک یادمان: 02188074196 و 02188088541
آدرس و اطلاعات تماس و فرم تماس با ما با کلینیک یادمان تب
مطالب مرتبط
آخرین مقالات
علت التهاب مغزی + تشخیص و درمان
التهاب مغزی چیست التهاب مغز یا آنسفالیت عموماً به دلیل عفونت ویروسی ایجاد می شود. این بیماری که معمولاً به عنوان «تب مغزی» نیز…