یک اکوکاردیوگرام آزمایشی است که برای سنجش سلامت عروق قلب و دریچه‌های آن ازدستگاه سونوگرافی استفاده می‌کند. در ادامه این مقاله مزایای اکوکاردیوگرام را برای بیماران قلبی بررسی خواهیم کرد.
از مزایای اکوکاردیوگرام می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ارزیابی کلی عملکرد قلب
- بررسی وجود انواع بیماری‌های قلبی و عروق آن
- بررسی و کنترل پیشرفت بیماری‌های مربوط به دریچه‌های قلبی
- بررسی تأثیر درمان‌ها در طولانی مدت
پزشک متخصص قلب خوب شما ممکن است برای هر یک از دلایل بالا یک آزمایش اکوکاردیوگرافی را برای شما توصیه کند. البته آزمایش اکو خود انواع مختلفی داشته که در ادامه به آن اشاره می‌شود.
انواع اکوکاردیوگرام و مزایای هر یک از آن‌ها
انواع مختلفی از اکوکاردیوگرام وجود دارد. دکتر با بررسی وضعیت بیمار بهترین آن را توصیه خواهد کرد.
Echocardiogram Transthoracic
این آزمایش یک اکوکاردیوگرام استاندارد است. از مزایای اکوکاردیوگرام Transthoracic می‌توان به بدون درد بودن آن اشاره کرد که مشابه اشعه ایکس است اما با این تفاوت که بدون تابش انجام می‌شود. در این روش از تکنولوژی مشابه استفاده شده است که برای ارزیابی سلامت کودک قبل از تولد هم استفاده می‌شود. یک دستگاه دستی که مبدل نامیده می‌شود بر روی قفسه سینه قرار می‌گیرد و موج‌های صوتی با فرکانس بالا (ultrasound) را ارسال می‌کند. این امواج صوتی از ساختارها و لایه‌های مختلف قلب عبور داده می‌شود، سپس به صورت امواج بازتابیده شده منعکس می‌شود. نتیجه این امواج برگشتی که بخش زیادی از انرژی خود را به هنگام عبور از لایه‌ها نیز از دست داده، تولید تصاویر است. تصاویر حاصل از این تست می‌توانند توسط پزشک برای تشخیص آسیب و بیماری قلبی استفاده شوند.
اکوکاردیوگرام (Transesophageal (TEE
این آزمایش نیاز دارد که مبدل را از گلو به داخل مری (لوله گوارش که دهان را به معده وصل می‌کند) وارد نمود. از آنجا که مری در نزدیکی قلب قرار دارد، تصاویری واضح از ساختارهای قلب و بدون دخالت ریه‌ها و قفسه سینه به دست می‌آید.
اکوکاردیوگرام استرس
این مدل از آزمایش اکو در حالی که فرد در روی تردمیل یا دوچرخه ایستاده و تمرین می‌کند، انجام می‌شود. از مزایای اکوکاردیوگرام استرس این است که می‌تواند برای تجسم حرکت دیواره‌های قلب و عمل پمپاژ زمانی که قلب در تلاش بیشتر و استرس است، استفاده شود. مزیت ویژه اکو استرس این است که می‌تواند کمبود جریان خون که همیشه در سایر آزمایشات قلب آشکار نیست را نشان دهد. اکوکاردیوگرام فقط قبل و بعد از تمرین انجام می‌شود.
Echocardiographic Stress Dobutamine
یکی دیگر از فرم‌های استرس اکوکاردیوگرام است. با این حال، به جای تمرین برای استرس قلب، استرس مورد نیاز با دادن دارو که قلب را تحریک می‌کند، به دست می‌آید. این آزمون برای ارزیابی عملکرد قلب و عملکرد فرد در هنگام استفاده از یک تردمیل یا دوچرخه ایستاده، استفاده می‌شود. همچنین برای تعیین میزان فعالیت قلبی و احتمال ابتلا به بیماری عروق کرونر ( آرتریت مسدود شده) و ارزیابی اثربخشی طرح درمان قلب مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سونوگرافی داخل عضلانی
این سونوگرافی در طی کاتتریزاسیون قلبی انجام می‌شود. در طی این روش، مبدل از طریق یک کاتتر در کشاله ران به رگ‌های خونی قلب برده می‌شود. از مزایای اکوکاردیوگرام عضلانی اسن است که اغلب برای ارائه اطلاعات دقیق در مورد آترواسکلروز (انسداد) داخل رگ‌های خونی استفاده می‌شود.
آماده سازی بیمار برای استفاده از مزایای اکوکاردیوگرام
در روز انجام تست اکو باید خوردن و آشامیدن فرد بیمار طبق توصیه‌های پزشکی صورت گیرد و حتی داروهایی که لازم است طبق دستورالعمل‌های گفته شده مصرف شوند.
روند انجام اکوکاردیوگرام
در طی یک اکوکاردیوگرام، لباسی مخصوص مرکز درمانی به بیمار برای پوشیدن داده می‌شود. از وی خواسته می‌شود که بر روی تخت دراز بکشد. در طی سونوگرافی قلب سه عدد الکترود (تکه‌های کوچک، تخت، چسبنده) بر روی قفسه سینه قرار داده می‌شود. الکترودها به یک مانیتورالکتروکاردیوگرافی EKGمتصل می‌شود که فعالیت الکتریکی قلب را نشان می‌دهد.
کارشناس مربوطه از فرد بیمار در خواست می‌کند که به یک طرف دراز بکشد تا عمل اکو او آغاز شود. سپس پروب (وسیله‌ای به نام مبدل موج صدا) را در مناطق مختلف قفسه سینه قرار می‌دهد. پروب مقدار کمی ژل در انتها دارد که به پوست آسیبی نمی‌رساند. ژل برای کمک به چرخش بهتر بر روی پوست و تولید تصاویر واضح استفاده می‌شود.
به نظر می‌رسد بخشی از سیگنال‌ها داپلر است. حتی ممکن است در طول آزمون صداها را بشنوید. در اینصورت از شما ممکن است خواسته شود چندین بار در طول تست به تغییر موقعیت خود بپردازید تا عکسبرداری از مناطق مختلف قلب انجام شود. همچنین ممکن است از شما خواسته شود تا در طول تست، نفس خود را بطور مرتب نگه دارید.
از مزایای اکوکاردیوگرام این است که در طول تست فرد بیمار احساس ناراحتی خاصی نخواهد داشت، اگرچه ممکن است احساس خنکی حاصل از ژل روی مبدل و یک فشار جزئی از مبدل در سینه خود داشته باشد.
به طور کلی آزمون حدود ۴۰ دقیقه طول خواهد کشید. پس از آزمون، می‌توانید لباس و فعالیت‌های روزانه خود را انجام دهید.
نحوه آماده شدن برای اکو استرس
اگر برای اکوکاردیوگرام استرس دابوتین برنامه ریزی کرده و یک دستگاه ضربان ساز در قفسه سینه دارید، لطفاً برای دستورالعمل‌های خاص با پزشک خود مشورت کنید. ممکن است دستگاه شما، قبل از آزمون چک شود.
در روز اکوکاردیوگرام استرس، چهار ساعت قبل از آزمایش چیزی بجز آب نباید بخورید. ۲۴ ساعت قبل از آزمون نوشیدن یا خوردن محصولات کافئین دار (کولا، شکلات ، قهوه، چای) ممنوع است؛ زیرا کافئین با نتایج آزمایش تداخل می‌کند. داروهای ضد بارداری حاوی کافئین را از ۲۴ ساعت قبل از آزمایش مصرف نکنید. در صورتی که در مورد داروهایی که ممکن است حاوی کافئین باشند اطلاعی ندارید، از پزشک، داروساز یا پرستار خود سؤال کنید.
داروهای قلبی زیر را به مدت ۲۴ ساعت قبل از آزمایش مصرف نکنید، مگر اینکه پزشک به شما بگوید.
- مسدودکننده‌های بتا (مثلاً Tenormin ،Lopressor ، Toprol )
- ایزوآربید دینیترات (به عنوان مثال ایزوردیل ،سوربیترات)
- مونونیترات ایزوسوربید (به عنوان مثال Ismo، Indur، Monoket)
- نیتروگلیسرین (به عنوان مثال، Deponit ، Nitrostat، Nitropatches)
اگر در مورد داروهای خود سوالی دارید، از پزشک خود بپرسید. قبل از صحبت با پزشک خود، داروها را قطع نکنید.
اگر از اسپری اکسیژن استفاده می‌کنید حتماً آن را با خود به همراه داشته باشید.
روند انجام اکوکاردیوگرام استرس ناشی از دابوتامین
هنگامی که یک آزمایش استرس ناشی از دابوتامین انجام می‌شود، تکنسین الکترودها (تکه‌های کوچک، تخت، چسبنده) را روی سینه قرار می‌دهد. الکترودها به یک مانیتور الکتروکاردیوگرافی متصل می‌شوند که فعالیت الکتریکی قلب را در طی آزمون نشان می‌دهد.
یک خط وریدی (IV) به داخل یکی از رگ‌های درون بازو وارد می‌شود تا داروی دابوتامین بتواند به طور مستقیم به جریان خون منتقل شود. تکنسین اکوکاردیوگرام استراحت را انجام می‌دهد، ضربان قلب و فشار خون را به هنگام استراحت اندازه می‌گیرد. در این زمان پزشک یا پرستار dobutamine را به رگ IV تزریق می‌کند در حالیکه تکنسین همچنان برای دریافت تصاویر اکو ادامه می‌دهد. داروها باعث می‌شوند که قلب واکنش نشان دهد، مثل زمانی که ورزش می‌کنید: ضربان قلب افزایش می‌یابد و شما می‌توانید آن را قوی‌تر احساس کنید. ممکن است باعث گرم شدن، احساس سوزش و در بعضی موارد سردرد خفیف شود.
پرسنل آزمایشگاه در فواصل منظم در مرود احساس شما از شما سؤال خواهند کرد. لطفاً در صورتی که موراد زیر را احساس کردید سریعاً به آن‌ها اطلاع دهید.
- احساس درد در قفسه سینه، بازو یا فک
- ناراحتی
- تنگی نفس
- سرگیجه یا احساس گیجی
- یا هر گونه علائم غیر معمولی دیگر
پرسنل آزمایشگاه مدام حواسشان به مانیتور ECG بوده تا در صورت مشاهده هر گونه علائمی آزمون را متوقف کنند. هنگامی که تمام داروها وارد جریان خون شدند، رگIV از دست شما خارج می‌شود.
این آزمون حدود ۶۰ دقیقه طول خواهد کشید. زمان واقعی تزریق معمولاً حدود ۱۵ دقیقه است. پس از آزمایش، معمولاً باید در اتاق انتظار باقی بمانید تا زمانی که تمام علائم مربوط به آزمایش از بین رفته باشد. در پایان دکتر شما نتایج آزمایش را با شما در میان خواهد گذاشت.
آماده سازی برای انجام اکو از راه مری
قبل از انجام این تست در صورتی که مشکل مری دارید آن را با پزشک خود در میان بگذارید، مانند فتق هیاتال، مشکلات بلع یا سرطان.
در روز اکوکاردیوگرام از راه مری به مدت شش ساعت قبل از آزمایش از غذا خوردن یا نوشیدن اجتناب کنید. تمام داروهای خود را در زمان‌های معمول مصرف کنید، همانطور که توسط پزشک مشخص شده است. اگر دیابت دارید و برای کنترل قند خون خود دارو یا انسولین مصرف می‌کنید، لطفاً از دکتر یا مرکز آزمایش برای راهنمایی خاصی درباره مصرف داروهای دیابت قبل از آزمایش بپرسید. در طول این تست باید همراه داشته باشید تا شما را با خود به منزل ببرد زیرا بعد از این نوع اکو به مدت ۲۴ ساعت نمی‌توانید رانندگی کنید. استفاده از داروهای آرام بخش در طول آزمایش موجب خواب آلودگی، سرگیجه و اختلال به هنگام رانندگی خواهد شد.
مزایای اکوکاردیوگرام از راه مری و روند انجام این تست
قبل از دستگاه اکوکاردیوگرام مفاصل، از شما خواسته می‌شود که پروتزهای دندانی خود را در آورید. یک خط وریدی (IV) باید به یکی از رگ‌های شما متصل شود که در طول تست داروهای مربوطه به شما تزریق شود.
تکنسین به آرامی سه ناحیه کوچک را در قفسه سینه مالش می‌دهد و الکترودها (تکه‌های کوچک، تخت، چسبنده) را در این مناطق جای می‌دهد. الکترودها به یک مانیتور الکتروکاردیوگرافی (ECG) متصل می‌شوند که فعالیت الکتریکی قلب را در طی آزمون نشان می‌دهد.
حتی یک دستگاه فشار خون بر روی دست شما قرار داده می‌شود تا فشار خون شما در طول آزمون کنترل شود. یک کلیپ کوچک که به یک اکسیمتر پالس متصل است، روی انگشت شما قرار داده می‌شود تا میزان اکسیژن خون در طول تست اندازه کیری شود.
از مزایای اکوکاردیوگرام از راه مری اندازه گیری و تحت کنترل قرار دادن فعالیت الکتریکی قلب، فشار خون و اکسیژن موجود در خون است.
آرام بخشی ملایم از طریق رگ IV به شما داده می‌شود. به علت آرامبخش، ممکن است برای تست هوشیار و بیدار نباشید.
پروب اولتراسوند (ابزار مشاهده) به داخل دهان، گلو و مری وارد می‌شود. این دستگاه روی تنفس شما تأثیر نمی‌گذارد. از شما خواسته می‌شود تا در زمان معینی به بلع پروب از راه مری کمک کنید. این بخش آزمایش چند ثانیه طول می‌کشد و ممکن است ناراحت کننده باشد. هنگامی که پروب در جای معین قرار گیرد، تصاویر قلب در زوایای مختلف به دست می‌آیند. البته شما این قسمت از آزمون را احساس نمی‌کنید.
هنگامی که تست به طور کامل انجام شود، پروب برداشته می‌شود. شما بعد از تست حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه تحت نظارت قرار می‌گیرید که حدود ۱۰-۳۰ دقیقه طول می‌کشد تا انجام شود. بعد از انجام این آزمایش و از بین رفتن کامل اثر آرامبخش مرخص خواهید شد.
علت التهاب مغزی + تشخیص و درمان
التهاب مغزی چیست التهاب مغز یا آنسفالیت عموماً به دلیل عفونت ویروسی ایجاد می شود. این بیماری که معمولاً به عنوان «تب مغزی» نیز…
