تمرینات زبان برای درمان مشکل بلع (دیسفاژی) 

دیسفاژی، مشکل بلع و یا اختلال بلع کاهش توانایی در جویدن و بلعیدن درست مواد غذایی است. عمل جویدن و بلع شامل هماهنگی بین مغز، اعصاب و ماهیچه ها است.

مطالعات نشان داده اند که تمرینات زبان باعث پیشرفت چشمگیری در بهبود اختلال بلع (دیسفاژی) شده است. در ادامه چند مورد از تمرین های مخصوص زبان را معرفی خواهیم کرد.

صدمه به مغز در اثر سکته مغزی، زوال عقل (فراموشی)، تومورهای مغزی یا بیماری های مغزی دیگر می توانند جویدن و بلع را مختل کنند.

آسیب به ستون فقرات گردن (قسمت بالای ستون فقرات) با ایجاد اختلال در اعصاب کنترل کننده عضلات جویدن و بلع نیز می تواند باعث ایجاد دیسفاژی شود.

چگونه زبان در جویدن و بلعیدن درگیر می شود

تعدادی از ماهیچه ها وجود دارند که در مراحل مختلف جویدن و بلع با یکدیگر
کار می کنند و زبان یکی از این عضلات است.

زبان در مکانیسم بلع یک عضو اصلی است.

زبان، غذا را در دهان حرکت می دهد و به ایجاد یک غذای مناسب (جویده و با آب دهان نرم شده) کمک می کند، همچنین هدایت زبان برای فرستادن تکه های ریز مواد غذایی به سمت حلق، لازم است، جایی که می توان آن را توسط عضلات مشابه بسیار مهم دیگر به‌ مری منتقل کرد.

پس از اینکه زبان به روند بلع کمک کرد، ماهیچه ها و اعصاب انجام بقیه مکانیسم را به عهده می گیرند.

سکته مغزی و سایر صدمات مغزی می تواند باعث اختلال در حرکت زبان شود، که همواره توانایی بلعیدن را مختل می کنند.

عدم توانایی بلع طبیعی یک مشکل جدی است و می تواند منجر به ذات الریه یا خفگی شود و به طور بالقوه ای مانع از ورود هوا به ریه ها می شود.

زبان‌ مانند سایر ماهیچه های بدن تا حدودی با تمرینات مناسب بهبود می یابد. در حقیقت، اثربخشی تمرینات زبان برای دیسفاژی ناشی از سکته مغزی با مطالعات علمی انجام شده است.

یک مطالعه نشان داد که ۸ هفته تمرین ویژه زبان باعث پیشرفت چشمگیری در بلع و کیفیت زندگی شده است.

تمریناتی که در ادامه توضیح داده میشود به عنوان یک روش استاندارد برای تقویت عملکرد زبان است. برای برخی از بازماندگان از آسیب مغزی و سکته مغزی، این تمرینات بسیار ساده انجام می شوند.

برای بعضی از افراد، احتمالا اجرای آن ها مانند یک ماراتن المپیک چالش برانگیز باشد.

با تکرار هر تمرین انجام آن راحت تر شده و با اعمال قدرت بیشتر در هر تکرار یا افزایش تعداد تکرارها، می توان قدرت بیشتری را اعمال کرد.

بیشتر بخوانید: چگونه مغز عمل بلع را کنترل می­کند؟

تمرینات زبان

۱- دهان خود را تا حد امکان باز کنید
و با نوک زبان دندان های فوقانی یا قسمت جلوی کام را لمس کنید. این کار را برای ۳
تا ۵ ثانیه انجام دهید و ۵ تا ۱۰ بار تکرار کنید.

۲- باز هم دهان خود را باز کنید و
با نوک زبان سقف دهان را لمس کنید. زبان خود را به مدت ۳ تا ۵ ثانیه برگردانید و
۵-۱۰ بار تکرار کنید.

۳- تا جایی که می توانید زبان خود را بیرون بیاورید و تقریباً ۱۰ ثانیه در این حالت نگه دارید. این کار را ۵ تا ۱۰ بار انجام دهید.

۴- نوک زبان را به پشت سقف دهان
خود بیاورید و حدود ۱۰ ثانیه در آنجا نگه دارید. این تمرین را ۵ تا ۱۰ بار تکرار
کنید.

۵- نوک زبان خود را از پشت سقف
دهان، از همان قسمت جلویی (درست پشت دندان های فوقانی) به سمت عقب (به جایی که کام
نرم قرار دارد) منتقل کنید. این کار را ۱۰ بار انجام داده و تمرین را ۵ تا ۱۰ بار
تکرار کنید.

۶- قسمت داخلی هر گونه را با نوک
زبان فشار دهید. تمرین را ۵ تا ۱۰ بار تکرار کنید.

۷- تا جایی که می توانید زبان خود را بیرون بیاورید. با استفاده از نوک آن، قاشق یا یک شیء تمیز دیگری را فشار دهید. این کار را به مدت ۵ ثانیه انجام دهید.  این تمرین را ۱۰ بار تکرار کنید.

بسته به میزان ضعف عضلات زبان بعد از سکته مغزی، امکان دارد نتوانید یک یا چند تمرین را انجام دهید.

بیشتر بخوانید: تمرینات فک برای درمان اختلال بلع

کلام آخر

سکته مغزی می تواند برخی اثرات غیر منتظره مانند مشکل بلع، اسپاسم عضلات و بی اختیاری را به همراه داشته باشد.

در حالی که این تأثیرات ناتوان کننده نیستند، اما می توانند در زندگی بیمار اختلال ایجاد کنند. مهم است که هر یک از مشکلات سکته مغزی را با تیم پزشکی در میان گذاشت تا بتوان در کمترین زمان ممکن به بهبود بیمار کمک شود.

بیشتر بخوانید: ۵ تمرین تقویت بلع در اختلال بلع

برای اطلاع بیشتر درباره نحوه مقابله با اثرات سکته مغزی بر مکانیسم بلع با پزشک متخصص درمان اختلالات بلع صحبت کنید.

برای دریافت نوبت از کلینیک درمان اختلال بلع دکتر خسروی با شماره های زیر تماس بگیرید.

شهرک غرب، بلوار فرحزادی، پانصد متر بالاتر از بلواردادمان، کوچه محتاج ، انتهای بن بست ، پلاک ۱

شماره های تماس کلینیک:  ۰۲۱۸۸۰۸۸۵۴۱ / ۰۲۱۸۸۰۷۴۱۹۶

دریافت نوبت و مراجعه حضوری در کلینیک از طریق تماس تلفنی و صفحه تماس با ما