سکته مغزی به علت پارگی یا انسداد یکی از عروق مغز رخ می دهد و جریان خون رسانی به یک ناحیه مختل می شود. از آنجایی که فرایند درمان به نوع سکته بستگی دارد پزشک برای تشخیص صحیح درخواست سی تی اسکن یا ام آر آی از سر را می دهد.
سایر تست های تشخیصی عبارتند از آزمایش خون، نوار مغز، سونوگرافی از سر و آنژیوگرافی مغزی.
سکته مغزی به دو دسته تقسیم می گردد که عبارتند از سکته هموراژیک یا ایسکمیک.
سکته هموراژیک به علت پاره شدن یکی از عروق و نشت خون درون بافت مغز به وجود می آید.
مسدود شدن یکی از عروق به علت تنگی یا تشکیل لخته خون باعث بروز سکته ایسکمیک خواهد شد.
درمان به موقع سکته با بهبود خونرسانی به مغز در سکته ایسکمیک، کنترل خونریزی و کاهش فشار داخل مغز در سکته هموراژیک از میزان آسیب حرکتی بیمار می کاهد.
بیشتر بخوانید : تست نوار مغز
سکته مغزی چیست؟
عدم خون رسانی صحیح به یک ناحیه از مغز به علت پارگی یا انسداد یکی از عروق خونی باعث بروز سکته خواهد شد.
هنگامی که بافت های مغز به اندازه کافی خون غنی از اکسیژن را دریافت نکنند دچار آسیب دیدگی دائمی خواهند شد.
سکته مغزی به دو دسته تقسیم می شود که عبارت است از سکته هموراژیک و سکته ایسکمیک.
سکته هموراژیک به علت پارگی رگ و نشت خون درون فضای مغز به وجود می آید.
سکته ایسکمیک به علت مسدود شدن رگی که وظیفه ارسال خونرسانی را برعهده دارد ایجاد می شود.
تنگ شدن شدید شریان های مغز یا تشکیل لخته خون درون آن ها از علل بروز سکته ایسکمیک محسوب می شود.
چربی، کلسترول و سایر ترکیبات در دیواره عروق خونی تجمع می یابند که با گذر زمان سفت می شوند و پلاک را به وجود می آورند. تجمع چربی و پلاک درون شریان باعث تنگ شدن رگ خواهد شد.
هنگامی که یک لخته خون درون یکی از عروق مغز به وجود می آید به وضعیت ایجاد شده سکته ترومبوتیک می گویند.
هنگامی که یک لخته خون در بدن به وجود می آید از جای خود کنده می شود و به سمت مغز حرکت می نماید که در نهایت باعث بروز آمبولی مغزی یا سکته آمبولیک خواهد شد.
سکته آمبولیک به علت حباب هوا یا سایر ذرات خارجی درون مغز که باعث انسداد رگ می شوند نیز به وجود می آید.
سکته ایسکمیک گذرا یا مینی سکته با علائم و نشانه های خفیف سکته همراه است.
در اکثر مواقع این نوع سکته باعث آسیب جدی نمی شود اما به عنوان یک علامت هشدار برای بروز سکته شدید در نظر گرفته می شود.
علائم و نشانه های سکته ایسکمیک گذرا حدود چند دقیقه تا ۲۴ ساعت باقی می ماند.
علائم سکته مغزی با توجه به محل آسیب دیدگی مغز متغیر است.
در برخی موارد بیمار اصلا نمی داند که دچار سکته شده است.
برخی از علائم سکته مغزی که به صورت ناگهانی و بدون هشدار به وجود می آیند به شرح زیر است:
- سردرد شدید و بدون دلیل
- بی حسی یا ضعف صورت، بازو یا پا به ویژه یک طرف از بدن
- احساس گیجی و مشکل در صحبت کردن و درک کلام
- اختلالات بینایی در یک یا هر دو چشم
- سرگیجه و از دست دادن تعادل و هماهنگی بدن
سکته مغزی چگونه تشخیص داده می شود؟
اولین گام برای ارزیابی بیمار این است که نوع سکته مغزی مشخص گردد.
پس از این مرحله، پزشک با توجه به وضعیت بیمار برنامه درمانی مناسبی را تجویز خواهد کرد.
معمولاً پزشک ابتدا درخواست انجام سی تی اسکن یا ام آر آی از سر را می دهد.
سی تی اسکن
سی تی اسکن روشی است که به کمک اشعه ایکس به تهیه تصاویر متعدد از داخل بدن می پردازد. پزشک از این روش برای تشخیص خونریزی یا وجود لخته خون در مغز استفاده می کند.
در برخی موارد پزشک درخواست انجام سی تی اسکن با تزریق ماده حاجب را می دهد تا جریان خون رسانی درون مغز نیز مشاهده گردد.
نتایج حاصل از سی تی اسکن به پزشک برای انتخاب بهترین روش درمانی کمک خواهد کرد.
ام آر آی
در ام آر آی از یک میدان مغناطیسی قدرتمند و امواج رادیو فرکانسی برای تهیه تصاویر دقیق از اعضای داخلی بدن، بافت نرم و استخوان استفاده می شود.
پزشک از نتایج حاصل از اسکن ام آر آی برای بررسی میزان آسیب دیدگی مغز پس از سکته استفاده می کند.
پزشک برای تعیین محل، نوع و علت بروز سکته و رد کردن سایر اختلالات احتمالی از موارد زیر استفاده خواهد کرد:
آزمایش خون
الکتروکاردیوگرافی
الکتروکاردیوگرافی که به بررسی فعالیت الکتریکی قلب می پردازد و وجود مشکلات قلبی که منجر به سکته شده است را نشان می دهد.
سونو گرافی
از امواج رادیویی برای سونو گرافی از سر و تهیه تصاویر بهتر استفاده می شود. پزشک از سونوگرافی داپلر برای بررسی تنگ شدگی یا انسداد عروق استفاده می کند.
در این سونوگرافی تصاویر دقیقی از عروق خونی و گردش خون درون مغز به دست می آید.
آنژیوگرافی
آنژیوگرافی روشی است که به کمک عکسبرداری توسط اشعه ایکس، سی تی اسکن یا اسکن ام آر آی و گاهی اوقات ماده حاجب انجام می شود تا اطلاعات بهتری در خصوص عروق خونی مغز به دست بیاید.
پزشک به کمک آنژیوگرافی مغزی وجود ناهنجاری هایی از قبیل لخته خون یا تنگ شدن شریان ها را شناسایی یا تایید می کند.
سکته چگونه درمان می شود؟
سکته یک وضعیت اورژانسی است و اقدام به موقع از میزان آسیب گسترده مغز می کاهد.
فرایند درمان به شدت و نوع سکته بستگی دارد و در سکته هموراژیک پزشک به کاهش فشار داخل مغز و کنترل خونریزی می پردازد حال آنکه در سکته ایسکمیک بر بهبود گردش خون تمرکز دارد.
در صورتی که علت سکته مغزی لخته خون باشد پزشک به تجویز دارو می پردازد تا لخته جذب شود.
این داروها در چند ساعت اول بروز سکته به صورت وریدی به بیمار تزریق می شوند.
پزشک همچنین به تجویز داروهای رقیق کننده خون از قبیل آسپرین، وارفارین، هپارین یا پلاویکس می پردازد.
سایر روش موجود برای درمان سکته مغزی عبارت است از:
- انجام عمل جراحی برای خارج کردن خون از اطراف مغز و ترمیم عروق خونی آسیب دیده
- درمان درون رگی یک روش کم تهاجمی است که برای بهبود گردش خون درون شریان ها و سیاهرگ های مغز مورد استفاده قرار می گیرد. در این روش از یک کاتتر با هدایت تصویری برای ارسال داروهای زیر به درون عروق مغز استفاده می شود:
- داروی مخصوص از بین برنده لخته خون
- سیستم های مخصوص تخلیه لخته خون یا سایر ضایعات درون شریان های مغز
- وسایلی از قبیل بالون برای رفع تنگی عروق و استنت برای باز نگه داشتن آنها. این روش برای بهبود گردش خون در شریان های مغز مورد استفاده قرار می گیرد. بالن با هدف باز کردن عروق خونی مورد استفاده قرار می گیرد. سپس پزشک یک استنت را درون شریان قرار می دهد تا آن را باز نگه دارد.
- کویل فلزی کوچک برای ترمیم آنوریسم پاره شده در شریان مغزی
تعداد زیادی از بیماران به برنامه توانبخشی برای غلبه بر ناتوانی خود ناشی از سکته نیاز دارند.
برنامه درمان پس از سکته شامل اقدامات لازم برای پیشگیری از بروز سکته مجدد است.
کنترل فشار خون، دیابت و کلسترول از جمله فاکتورهایی هستند که از بروز سکته پیشگیری می کنند.
بیشتر بخوانید: نوار مغز یا EEG – الکتروانسفالوگرام
جهت تنطیم وقت ملاقات با دکتر بابک جلالیان، متخصص مغز و اعصاب و انجام تست نوار مغز در کلینیک یادمان واقع در شهرک غرب، بلوار فرحزادی با شماره های زیر تماس بگیرید.
شماره تماس های کلینیک یادمان: 02188074196 و 02188088541
آدرس و اطلاعات تماس و فرم تماس با ما با کلینیک یادمان تب
کلینیک تست نوار مغز
مطالب مرتبط
آخرین مقالات
علت التهاب مغزی + تشخیص و درمان
التهاب مغزی چیست التهاب مغز یا آنسفالیت عموماً به دلیل عفونت ویروسی ایجاد می شود. این بیماری که معمولاً به عنوان «تب مغزی» نیز…