اختلال جویدن و بلع در اثر آلزایمر 

آلزایمر باعث ایجاد اختلال در بلع و جویدن غذا می شود که قصد داریم تا در این مقاله آن را بیشتر توضیح دهیم.

با افزایش سن، بزاق دهان خشک شده و همچنین توانایی چشایی و بویایی نیز دستخوش تغییرات می‌شود.

برخی افراد نیز با افزایش سن دچار مشکلاتی در دندان خود می‌شوند؛ تمام این موارد موجب مشکلاتی در خوردن و نوشیدن می‌گردد.

این موارد ممکن است بخشی از وضعیت بیماران آلزایمر باشد، تقریبا نیمی از مبتلایان به این بیماری که در آسایشگاه هستند، مشکلاتی در جویدن یا بلع خود دارند.

با گذشت زمان، آنها ممکن است وزن زیادی را از دست بدهند و به دلیل نوشیدن کم آب، دچار کم آبی شوند.

این مقاله برای افرادی که دچار وضعیت های زیر باشند موثر خواهد بود:

• افرادی که هوشیاری خود را از دست داده‌اند.
• افرادی که تنفس طبیعی ندارند.
• افرادی که مشکلات جدی در تنفسی و یا تنگی نفس دارند.
• افرادی که دمای بدنشان بالای ۱۰۱ درجه فارنهایت است.
• افرادی که دچار رعشه و لرز هستند.
• افرادی که تنفس پر صدایی دارند و یا دچار گرفتگی صدا هنگام غذا خوردن می‌شوند.
• افرادی که علائم حیاتی(فشار خون، دمای بدن و ضربان قلب) غیر طبیعی دارند بویژه آنهایی که سریع تنفس می‌کنند.

افرادی که شرایط زیر را دارند باید به پزشک مراجعه کنند.

• سرفه های ناگهانی و تغییر در صدا مانند خشدار شدن صدا
• احساس درد هنگام بلعیدن
• از دهان پریدن تکه های غذا و اجتناب از خوردن غذاهای خاص
• سرفه هنگام غذا خوردن
• نگهداشتن غذا در گوشه ی لب زیر زبان یا سقف دهان
• وارد شدن غذا در مسیر اشتباه، برای مثال اگر غذا وارد مسیر تنفسی شود ممکن است منجر به ذالت الریه شود.
• داشتن گلودرد
• بیحالی موقع صرف غذا
• خوردن غذا بیش از ۳۰ دقیقه زمان ببرد و اغلب غذا تمام نشده رها شود.
• آبریزش چشم و بینی هنگام بلع یا پس از آن
• پریدن غذا به بینی هنگام بلع

افرادی که در مصرف آب دچار مشکل می‌شوند باید به پزشک مراجعه کنند، چرا که در اثر کمبود مصرف آب بدنشان دچار کم‌آبی می‌شود.

زنان بالای ۷۰ سال به طور معمول به میزان کمتری از ۸ لیوان آب لازم دارند و مردان بالای ۷۰ سال تقریباً به ۸ لیوان آب نیاز دارند.

داشتن علائمی چون تب، اسهال، استفراغ و یا تعرق زیاد نشان‌دهنده‌ی نیاز بدن به آب بیشتر است.

علائم کمبود آب بدن عبارتند از:

• خشکی دهان، بینی یا چشم ها
• ادرار کم و یا نیاز به دفع ادرار هر ۸ ساعت و یا بیشتر ایجاد می‌شود.
• خشکی زبان به حدی می‌رسد که شیارهایی روی آن ایجاد می‌شود.
• گود افتادن زیر چشم
• تپش قلب بالا، بیش از ۱۰۰ ضربان در دقیقه
• سطح هوشیاری پائین‌تر از حد معمول
• ضعف جدی
• ادرار زرد تیره
• تکلم دشوار

با روش‌های زیر می‌توان به افرادی که دچار اختلال بلع هستند کمک کرد.

پیش از آن لازم است تا عواملی که موجب مشکلاتی در بلع و جویدن می‌شود را شناخت. برخی از این عوامل شامل موارد زیر می‌شود:

• بی رغبتی به غذا
• داشتن درد
• به آرامی غذا خوردن، برای مثال افرادی که دچار آلزایمر هستند مدت زمان زیادی را صرف غذاخوردن می‌کنند.
• افراد مبتلا به آلزایمر اغلب فراموش می‌کنند که غذا را ببلعند و آن را در دهان خود نگه می‌دارند.
• عضلاتی که فرایند بلع را ممکن می‌سازند در این افراد ضعیف شده و همین موضوع می‌تواند باعث سرفه و خفگی آنها شود زیرا غذا یا نوشیدنی وارد ریه‌های آنها می‌شود.

هیچ راه حل مشخصی که برای تمام افراد مناسب باشد وجود ندارد و لذا برای مقابله و درمان باید به پزشک مراجعه نمود.

با این حال با رعایت برخی نکات می‌توان به داشتن بلع و جویدن مطمئن به این افراد کمک کرد.

• زمان صرف غذا برای این افراد، در زمانی باشد که خسته و خواب‌آلود نباشند و قبل از غذا حداقل ۳۰ دقیقه استراحت کافی داشته باشند.
• دقت در نحوه‌ی نشستن صحیح هنگام غذا خوردن
• دادن وقت کافی برای غذاخوردن و یادآوری اینکه به آرامی غذا بخورند و غذا را به تکه‌های کوچکتر تقسیم کنند.
• در محیطی آرام و بدون استرس غذا میل کنند. غذا خوردن در محیطی که دارای عوامل پراکنش حواس باشد مانند صدای بلند یا تلویزیون می‌تواند باعث خفگی آنها شود.
• تدارک وعده‌های غذایی مختصر
• نوشیدن جرعه‌ای آب بعد از هر لقمه غذا
• مراقبت و توجه هنگام غذا خوردن آنها
• یادآوری اینکه حتماً غذا را ببلعند و پیش از خوردن لقمه‌ی جدید، لقمه‌ی قبل را جویده باشند.
• تغییر غذا و یا سبک آن؛ به عنوان مثال ، از مایعاتی غلیظ مانند آب‌میوه استفاده شود. گاهی نوشیدن مایعاتی چون میلک شیک، راحت‌تر بوده و به نرمی از گلو فرو می‌رود.
• استفاده از غذاهای نرم مانند گوشت و سبزیجات مخلوط شده با سس‌های نرم، سوپ غلیظ، پودینگ، سوفله و ماست
• استفاده ازگوشت و نان های نرم، کمپوت میوه و کنسرو سبزیجات و غلات له شده
• تقسیم کردن غذا به تکه‌های کوچکتر
• اجتناب از مصرف از غذاهای چسبناک مانند کره بادام زمینی و یا غذاهای خیلی گرم یا سرد
• استفاده از شیشه شیر نوزادان برای نوشید آب و مایعات
• کمک به تمیزکردن دندان ها
• مراجعه‌ی مرتب به دندانپزشک. دندان‌هایی که درد دارند و یا از بین رفته‌اند جویدن را دچار مشکل می‌کنند و ممکن است حتی منجر به خفگی فرد شود.
• عدم استفاده از داروهای خواب آور یا داروهایی که دهان را خشک می‌کنند.

علاوه بر این با کمک متخصص گفتار و زبان درمانی ، می‌توان رهنمود و آموزش هایی را برای تقویت عضلات درگیر در بلع دریافت کرد.

به افرادی که از بیماران آلزایمر مراقبت می‌کنند توصیه می‌شود که هنگام غذا دادن، تمیز کردن دندان و یا حتی زمانیکه این افراد دچار خفگی می‌شوند انگشت خود را درون دهان آنها قرار ندهند.

و اگر هنگام صرف غذا، دچار تشویش و اضطراب شدند از وسایل پلاستیکی یا یکبار مصرف برای غذا دادن به آنها استفاده کنند.

بیشتر بخوانید : فرآموش کردن بلع

بیشتر بخوانید : لوله تغذیه

در صورتی که در اثر آلزایمر یا بیماری هایی مانند پارکینسون و یا سکته مغزی خودتان یا نزدیکان شما دچار اختلال و مشکل بلع شده اند برای درمان اختلال بلع به کلینیک دکتر فرشاد خسروی متخصص درمان بیماری های بلع در تهران مراجعه کنید.

شماره تماس: ۰۲۱۸۸۰۷۳۱۳۶ / ۰۲۱۸۸۰۸۸۵۴۱ / ۰۲۱۸۸۰۷۴۱۹۶

شهرک غرب، بلوار فرحزادی، پانصد متر بالاتر از بلواردادمان، کوچه محتاج ، انتهای بن بست ، پلاک ۱

آدرس کلینیک دکتر خسروی روی نقشه گوگل