مضرات و عوارض نگه داشتن ادرار 

چه به دلیل داشتن یک روز شلوغ در محل کار یا تماشای یک فیلم هیجان انگیز طبیعی است که افراد هر از گاهی در مقابل فشار ادرار مقاومت کنند.

ظرفیت طبیعی مثانه حدود 16 اونس (2 فنجان) مایع و برای کودکان این مقدار حتی کمتر است. مثانه می تواند بیش از این مقدار کشیده شود اما انجام این کار در اکثر مواقع می تواند خطرناک باشد.

خودداری مرتب از رفتن به دستشویی توصیه نمی شود. در این مقاله اثرات احتمالی نگه داشتن بیش از حد طولانی ادرار یا انجام مکرر این کار را بررسی خواهیم کرد.

آیا نگه داشتن ادرار بی خطر است؟ پنج عارضه احتمالی

در یک بزرگسال سالم گاه به گاه نگه داشتن ادرار مشکلی ایجاد نمی کند اما در صورتی که این کار به یک عادت تبدیل شود اثراتی ناخواسته به همراه خواهد داشت.

هنگامی که مثانه تقریباً تا نیمه از مایع پر می شود به مغز سیگنالی می فرستد که زمان ادرار کردن فرا رسیده است.

مغز نیاز به ادرار کردن را بوجود آورده و در همین حین به مثانه می گوید ادرار را نگه دارد.

گاهی لازم است ادرار را نگه دارید. شاید دسترسی به توالت مشکل باشد و یا شخصی در حال تمرین دادن مثانه باشد.

هیچ قانون ثابتی برای چگونگی و زمان ایمن برای نگه داشتن ادرار وجود ندارد. برخی افراد بیش از دیگران مستعد عوارض جانبی هستند.

عوارض جانبی احتمالی نگه داشتن ادرار

در ادامه پنج عارضه جانبی احتمالی نگه داشتن ادرار را بررسی می کنیم:

1. درد

افرادی که مرتباً نیاز به ادرار کردن را نادیده می گیرند گاهی در مثانه یا کلیه احساس درد می کنند و وقتی در نهایت به دستشویی می روند هنگام ادرار کردن نیز درد خواهند داشت.

همچنین عضلات پس از ترشح ادرار تا حدی منقبض می شوند که منجر به گرفتگی لگن می شود.

2. عفونت مجاری ادراری

در برخی موارد نگه داشتن زیاد ادرار باعث تکثیر باکتری ها و منجر به عفونت مجاری ادراری می شود.

هیچ تحقیقی ایجاد عفونت ادراری در اثر نگه داشتن ادرار را نشان نداده است اما بسیاری از پزشکان توصیه می کنند از انجام این کار به خصوص اگر سابقه عفونت ادراری مکرر دارید اجتناب کنید.

افرادی که مایعات کافی نمی نوشند به عفونت ادراری مبتلا می شوند زیرا مثانه به اندازه کافی ادرار تولید نمی کند. این موضوع می تواند باعث گسترش باکتری ها در دستگاه ادراری و منجر به عفونت شود.

علائم عفونت مجاری ادراری شامل موارد زیر است:

• احساس سوزش هنگام ادرار کردن
• درد در لگن یا پایین شکم
• نیاز مداوم به تخلیه مثانه
• ادرار با بوی بد یا نامطبوع
• ادرار کدر یا بدون رنگ
• تیرگی دائمی ادرار
• ادرار خونین

بیشتر بخوانید : علائم سوزش ادرار و روش های جلوگیری از آن

3. کشش مثانه

نگه داشتن مرتب ادرار در طولانی مدت باعث کشیدگی مثانه شده و این امر انقباض مثانه و دفع طبیعی ادرار را دشوار یا غیرممکن می کند.

در صورت کشیدگی مثانه احتمالاً به اقدامات اضافی مانند استفاده از کاتتر احتیاج خواهید داشت.

4. آسیب به عضلات کف لگن

احتباس مکرر ادرار به عضلات کف لگن آسیب می رساند.

اسفنکتر مجرای ادرار یکی از عضلاتی است که مجرای ادرار را برای جلوگیری از نشت ادرار بسته نگه می دارد. آسیب دیدن این عضله می تواند منجر به بی اختیاری ادرار شود.

انجام تمرینات کف لگن مانند کگل می تواند به تقویت این عضلات و جلوگیری از نشت ادرار یا ترمیم عضلات از بین رفته کمک کند.

5. سنگ کلیه

نگه داشتن ادرار در افرادی که سابقه این بیماری را دارند و یا افرادی که سطح مواد معدنی در ادرار آن ها زیاد است باعث ایجاد سنگ کلیه می شود.

ادرار اغلب حاوی مواد معدنی مانند اسید اوریک و اگزالات کلسیم است.

آیا مثانه می ترکد؟

بر اساس یک افسانه اگر شخصی ادرار خود را بیش از حد نگه دارد مثانه می ترکد. این شرایط اگرچه بسیار نادر اما ممکن است.

هرچند احتمال اینکه مثانه به راحتی عضلات نگهدارنده ادرار را از بین ببرد و باعث آسیب فرد شود بیشتر است.

اثرات ناشی از سایر بیماری ها

برخی شرایط پزشکی موجود می توانند منجر به احتباس ادرار شوند. این امر معمولاً غیرارادی بوده و فرد متوجه چیزی نخواهد شد اما این مشکل می تواند عوارضی مشابه ایجاد کند.

بزرگ شدن پروستات، ضعف عضلات مثانه یا آسیب عصبی در سیستم ادراری باعث مسدود شدن جریان ادرار و باقی ماندن ادرار در بدن می شود.

بهتر است افراد مبتلا به اختلالات کلیوی نیز برای جلوگیری از عوارض احتمالی از نگه داشتن ادرار خودداری کنند.

آموزش بدن برای کاهش دفعات ادرار

در برخی موارد پزشکان برای کاهش دفعات ادرار تمرینات مثانه را توصیه می کنند که شامل مقاومت در برابر نیاز به ادرار کردن است.

هدف از انجام این کار افزایش حجم مایعاتی است که مثانه می تواند قبل از نیاز به ادرار کردن نگه دارد. این روش در صورت موفقیت آمیز بودن مدت زمان میان دفعات ادرار کردن را افزایش می دهد.

پزشک اغلب برای شما یک برنامه آموزشی شخصی آماده می کند. نکات زیر می توانند به راحت تر کردن روند آموزش فرد کمک کنند:

• گرم ماندن، زیرا سرما نیاز به ادرار کردن را افزایش می دهد.
• گوش دادن به موسیقی یا تماشای تلویزیون برای پرت کردن حواس
• درگیر کردن مغز با یک بازی، پازل یا حل کردن مسئله
• خواندن کتاب یا مقالات روزنامه
• نشستن یا راه رفتن، انتخاب هرکدام که نیاز به ادرار کردن را از بین می برد.
• برقراری تماس تلفنی یا نوشتن ایمیل

نکته اصلی این است که مغز را درگیر کرده و توجه را از نیاز به ادرار کردن پرت کنید.

نکاتی برای به موقع رسیدن به دستشویی

بهتر است هر زمان مثانه پر شد ادرار کنید اما گاهی نیز فرد دسترسی سریع به دستشویی ندارد.

نکات زیر می توانند به فرد کمک کنند تا به موقع خود را به دستشویی برساند:

• هنگام ایستادن پاها را روی یکدیگر قرار دهید: این کار مجرای ادرار را فشرده کرده و نیاز اضطراری به ادرار کردن را از بین می برد.
• گاز را دفع کنید: تجمع گاز باعث فشار بیشتر به مثانه می شود.
• بلافاصله بعد از بیدار شدن از خواب ادرار کنید: افرادی که برای ترک خانه عجله دارند از رفتن به دستشویی صرف نظر می کنند اما لازم است چرخه روزانه ادرار را بدرستی شروع کنید.
• برای رفتن مرتب به دستشویی برنامه ریزی کرده و وقت خالی تنظیم کنید: شاید یک فرد برنامه خود را طوری تنظیم کند که هر 2 تا 3 ساعت یکبار به دستشویی برود. می توانید زنگ هشدار تنظیم کنید و حتی اگر مثانه سیگنال ارسال نکرده است به دستشویی بروید. این کار می تواند به کاهش فشار و جلوگیری از شرایط اضطراری کمک کند.
• منتظر نمانید تا وضعیت اضطراری رخ دهد: صرف نظر از محدودیت های زمانی یا روزهای شلوغ عادت کنید لحظه ای که نیاز به دفع ادرار وجود دارد به دستشویی بروید.

نتیجه نهایی

نگه داشتن گاه به گاه ادرار هیچ خطری ندارد اما انجام منظم این کار خطر عفونت یا سایر عوارض را افزایش می دهد.

پزشک نیز می تواند به شما در داشتن عادات سالم و منظم ادرار کردن کمک کند.

بیشتر بخوانید : سنگ مثانه و روش های درمان آن

اگر حس می کنید بیش از حد یا دفعات زیادی ادرار می کنید باید با پزشک صحبت کنید.

متخصصین ما در کلینیک الهام می توانند شما را در این زمینه راهنمایی کنند. در صورت لزوم امکان انجام تست نوار مثانه در کلینیک وجود دارد.

شماره تماس های کلینیک: 02188591523 / 02188591358

جهت دریافت نوبت از متخصص اورولوژی هم اکنون با کلینک الهام تماس بگیرید.