کیست بیضه یک بیماری جدی نیست و از آنجایی که معمولا هیچ علائمی ایجاد نمی کند، به طور تصادفی در طول معاینات و به عنوان بخشی از مراقبت های پیشگیرانه تشخیص داده می شود.
کیست ها در برخی موارد هنگام لمس، راه رفتن یا نشستن باعث ایجاد درد می شوند. در چنین وضعیتی لازم است با پزشک متخصص درباره یافته ها و نیاز به شروع درمان صحبت کنید.
کیست بیضه چیست
از آنجایی که کیست بیضه هیچ علائمی ندارد معمولا مورد توجه قرار نمی گیرد. این کیست ها گاهی اسپرماتوسل (کیست سپیدوئید) یا کیست های کوچکی هستند که معمولا در پشت بیضه ها قرار دارند.
چنین کیستی معمولا تنها در یک سمت تشکیل شده و حاوی مایعی شفاف و یا اسپرم خواهد بود. گاهی کیست به مرور زمان بزرگتر و سفت می شود. این سفتی قابل لمس بوده و باعث تورم بدون درد در نواحی اطراف بیضه می شود.
کیست بیضه زائده ای خوش خیم در نظر گرفته شده و اساسا یک بیماری جدی نیست، اما در موارد نادر کیست های بدخیم نیز تشخیص داده می شوند.
علائم کیست بیضه در مردان
علائم بیماران به نوع کیست ها بستگی داشته و با ویژگی های ساختاری و تشریحی کیست ها مرتبط است.
کیست اپیدیدیمیس
علائم بالینی کیست های اپیدیدیمیس با توجه به محل آن ها (ابتدا، بدنه یا انتهای اپیدیدیمیس) مشخص می شود.
بر این اساس، کیست هایی با اندازه های یکسان گاهی علائم بالینی بسیار متفاوتی ایجاد می کنند. علائم معمولی کیست اپیدیدیمیس عبارتند از:
- بیمار به طور تصادفی هنگام انجام اقدامات بهداشتی متوجه کیست می شود.
- احساس درد که به ناحیه کشاله ران گسترش می یابد و با شدت های مختلف در سر اپیدیدیمیس ظاهر می شود.
- فشرده شدن مجرای وازدفران که منجر به اختلال در خروج اسپرم و ناباروری مردان می شود. در مراحل اولیه در عمل لقاح اختلال ایجاد شده و به این دلیل تشخیص ناباروری انجام نمی شود، زیرا در عملکرد بیضه ها مشکلی وجود ندارد.
- تغییر شکل و بزرگ شدن کیسه بیضه یکی دیگر از عوارض کیست بیضه هستند. از آنجایی که کیست معمولا یک بیضه را تحت تاثیر قرار می دهد، در بافت عدم تقارن واضحی وجود دارد. در این وضعیت التهاب جزئی بوده و هیپرمی مشاهده نمی شود.
- می توان کیست را به عنوان یک ساختار کشسان و محکم لمس کرد، اما تشخیص صرفا به کمک معاینه فیزیکی صحیح نیست (تمام کیست ها صرف نظر از مکان، یکسان به نظر می رسند).
کیست طناب اسپرماتیک
شروع علائم به اندازه کیست بستگی دارد (کیست هایی که اندازه آن ها تا 2 سانتی متر است از نظر بالینی تشخیص داده نمی شوند).
- درد در کیسه بیضه که گاهی به کشاله ران و پرینه گسترش می یابد. در چنین مواردی لازم است تشخیص افتراقی با فتق اینگوینال اسکروتال خفه شده صورت گیرد.
- ادرار کردن با وجود کیست هایی که اندازه آن ها قابل توجه است دشوار خواهد بود، زیرا در این حالت کیست ها ناحیه بزرگی را اشغال و بافت های اطراف را فشرده می کنند. در این وضعیت علائم تشخیصی خفیفی وجود داشته و پزشک مشکوک به بدخیمی کیست ها خواهد بود.
- کیست در کیسه بیضه به صورت یک ساختار گرد و کاملا الاستیک قابل لمس بوده و دردی ایجاد نمی کند و به بافت های مجاور متصل نمی شود. بافت های اطراف تغییر نکرده و غدد لنفاوی نیز بزرگ نمی شوند.
- تغییر شکل و عدم تقارن در این موارد شبیه به کیست های اپیدیدیمیس است.
تشخیص این کیست ها از تومورهای بدخیم که در مراحل اولیه شبیه به کیست ظاهر می شوند از اهمیت زیادی برخوردار است.
عوارض کیست بیضه
با این وجود که کیست های بیضه خوش خیم هستند، در پس زمینه این بیماری عوارضی وجود دارد که بهتر است به لیست آن ها نگاهی بیاندازید.
- احتمال پارگی کیست بیضه وجود داشته که نتیجه آسیب دیدگی کیسه بیضه یا یک ضربه محکم است. محتویات کیست وارد بافت های کیسه بیضه شده و گاهی منجر به التهاب بیضه ها و زائده ها می شود.
- گاهی کیست بزرگ شده و مجرای وازدفران را فشرده می کند. این اتفاق باعث ایجاد اختلال در حرکت طبیعی اسپرم و به نوبه خود منجر به ناباروری ثانویه می شود.
- گاهی کیست در حال رشد فیبرهای عصبی و عروق خونی را فشرده کرده و منجر به اختلال در تروفیسم و نرسیدن پیام عصبی به کیسه بیضه می شود.این وضعیت با درد حاد و نارسایی جدی متابولیک همراه بوده و آسیب باید به موقع درمان شود.
- مایع موجود در حفره کیست راکد شده و شرایط مناسبی را برای تکثیر باکتری ها و قارچ های بیماری زا ایجاد می کند. هیپوترمی و کاهش ایمنی بدن از جمله عوامل خطر این کیست ها هستند.
- همراه با تشکیل توده های چرکی که در حفره کیست ها تجمع می کنند، التهاب نیز ایجاد می شود.
- همچنین کیسه بیضه در سمت آسیب دیده متورم شده (برای مثال اگر یک کیست در بیضه چپ وجود داشته باشد، سمت چپ متورم می شود)، پوست روی آن رنگی قرمز پیدا کرده و این ناحیه هنگام لمس گرم خواهد بود.
- بسیاری از بیماران نیز از درد و ناراحتی هنگام راه رفتن شکایت دارند.
کیست بیضه و ناباروری در مردان
کیست بیضه و ناباروری در مردان ارتباط نزدیکی با یکدیگر دارند. بنابراین در صورت آسیب دیدگی بافت های مجاور یا خود کیست، احتمال آسیب دیدگی اندام های تولید مثل و افزایش ناباروری وجود دارد.
در نظر داشتن این نکته ضروری است که رشد کیست با سندرم درد شدید و یک فرآیند التهابی همراه بوده و این مشکل منجر به گسترش فرآیند عفونی و التهابی به اندام های تولید مثل و در نتیجه ناباروری می شود.
همچنین ناباروری به دلیل ایجاد اختلال در ترشح مایعات بیولوژیکی و انسداد مجاری طبیعی توسط کیست رخ می دهد.
در نتیجه عملکرد مجاری دفعی مختل و احتقان ایجاد می شود، اسپرم به درستی حرکت نمی کند و حفظ اسپرم برای عمل لقاح دشوار می شود.
کدام یک از اختلالات بیضه باعث ناباروری مردان می شوند
برخی از بیماری های بیضه از جمله موارد زیر بر ناباروری مردان تاثیر می گذارند:
- واریکوسل
- بیضه نزول نکرده
- پیچ خوردگی بیضه
- سرطان بیضه
- آتروفی بیضه
- کیست اپیدیدیمیس
- هیدروسل
- هیپوگنادیسم
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره عوارض کیست بیضه و همچنین تشخیص و درمان علائم کیست بیضه می توانید به کلینیک و یک متخصص اورولوژی مراجعه کنید.